null Worden ouderen minder eenzaam door social media?

PSY_MarianneSimons_OuderenSocialMedia_17525_head_large.jpg

Worden ouderen minder eenzaam door social media?

In alle generaties neemt het gebruik van social media toe. Zelfs onder de oudste generatie zijn er steeds meer mensen die via internet zaken regelen.'Er is zoveel mogelijk op het web,' zegt Marianne Simons, 'maar de wereld van social media is wel ingericht voor en door jongeren. Je kunt niet verwachten dat ouderen online zomaar hun weg vinden.' Toch is Simons als universitair docent Levenslooppsychologie ook positief over de mogelijkheden. 'Voor vrijwel elke activiteit die ouderen graag doen is online een alternatief. Waar jongeren zich via hun telefoon verbonden voelen met anderen, is dat bij ouderen echter heel anders.'

Zelf aan zet

'Je eigen bankzaken regelen of boodschappen laten bezorgen. Je kunt er als oudere tot op hoge leeftijd eigen regie mee houden. Zelfredzaam zijn geeft een goed gevoel. Naast regie kan internet ook een bron van afleiding zijn. Ouderen hebben immers vaak veel tijd te verspijkeren. Welke interesse je ook hebt, online kun je er kennis over vinden en contacten opdoen. Handig voor mensen die niet zomaar meer overal heen kunnen of willen. Wat dat betreft was corona een mooi inkijkje in het leven van ouderen. We wilden van alles, maar het meeste kon of mocht niet. We gingen massaal op zoek naar online alternatieven.'

Gevoel van verlies

'Mensen op leeftijd kampen vaker met verlies. Ze verliezen mensen om zich heen, maar ook mogelijkheden. Praat daarover met een oudere die je lief is. Mist je moeder het wekelijkse uurtje scrabble met de buurvrouw? Kijk dan of Wordfeut een haalbaar alternatief is. Houdt je opa van musea? Zoek dan naar websites om online rond te kijken. Winkelen in de stad kun je misschien vervangen door online kleding bestellen. Als je zorgt voor een oudere, kun je hen op weg helpen met activiteiten op internet die lijken op wat ze eerst deden. Sommige dingen zijn net zo leuk, maar er kunnen ook nadelen zijn. Wees daar eerlijk over en blijf uitleggen hoe het allemaal werkt. Dat voelt misschien niet zo nuttig tijdens een bezoek, maar dat is het juist wel.'

Een paar warme contacten

'Veel families hebben een Whatsappgroep met opa en oma. Door de stroom aan kleine berichtjes en foto’s blijven ouderen onderdeel van het dagelijkse leven van hun kinderen en kleinkinderen. Tegelijk moeten we ook reële verwachtingen hebben. Wie na een huwelijk van 40 of 50 jaar alleen komt te staan, voelt vaak een intens gevoel van eenzaamheid. Ook de verbondenheid met een broer of zus is door de jaren heel hecht geworden. Valt dat weg, dan is dat niet te vervangen. Niet door bezoekjes en zeker niet met vluchtig contact via een telefoon of tablet. Juist mensen op leeftijd hebben behoefte aan een paar warme contacten. Het internet is zelden de plek waar de ouderen van nu de mate van verbondenheid vinden die ze kwijt raken.'

Minder eenzaam?

'Sociale mediaplatforms worden ingericht door de gebruikers ervan. De meerderheid is jong. Social media bedrijven worden doorgaans geleid door de jongere generatie. Ouderen hebben een beeld van social media als vluchtig medium. Dat past niet goed bij hun levensfase. Maar als ouderen het internet leren gebruiken op hun eigen manier, kan het ze heel veel bieden. Ben je als oudere dan minder eenzaam? Of heb je alleen minder tijd om last te hebben van die eenzaamheid? Ik neig naar het laatste. Vanuit de wetenschap is het goed het verschil te weten. Maar moeten we niet sowieso investeren in online opties voor ouderen? Zijn we dat onze ouderen niet gewoon verplicht? Dat iedereen, jong of oud, de wereld kan blijven bekijken, al is het via een schermpje.'