null COVID-19 maatregelen en probleemgedrag in verpleeghuizen

PSY_Eenzaamheid_13695_head_large.jpg
Gezondheid
COVID-19 maatregelen en probleemgedrag in verpleeghuizen
De COVID-19 maatregelen van dit voorjaar hebben in verpleeghuizen geleid tot zowel een toename als een afname van probleemgedrag bij bewoners. Maar een toename van probleemgedrag kwam wel vaker voor dan een afname. Daarbij maakte het niet uit of er op de afdeling COVID-19 infecties waren bij bewoners of bij zorgverleners. Dat blijkt uit een onderzoek van het Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen (UKON), de Open Universiteit en AmsterdamUMC. OU-onderzoeker Roeslan Leontjevas was een van de onderzoekers.

Probleemgedrag en maatregelen

Vooral het bezoekverbod heeft volgens deelnemers voor veranderingen in probleemgedrag gezorgd. De meerderheid van de deelnemers aan het onderzoek (79%) zag een toename in probleemgedrag door het bezoekverbod. Maar bijna evenveel deelnemers zagen een afname van probleemgedrag. Andere veelgenoemde maatregelen waren niet naar buiten mogen, de eigen kamer niet mogen verlaten en aanpassingen in het aanbod van georganiseerde activiteiten. Deze maatregelen werden vooral gekoppeld aan een toename van probleemgedrag.

Dementie en impact van maatregelen

Deelnemers gaven aan dat vooral bewoners zonder of met milde dementie last hadden van de maatregelen. Zij vertoonden meer signalen van eenzaamheid, stemmingsproblemen en geagiteerd gedrag. Er werd echter ook meer rust op de afdelingen gezien, evenals verbondenheid tussen deze bewoners onderling en tussen bewoners en zorgmedewerkers. Mensen met ernstige dementie vertoonden vaak minder agitatie en agressie, terwijl apathisch gedrag juist leek toe te nemen.

Werkdruk

De helft van de deelnemers vond dat hun werkdruk toenam en de werktevredenheid afnam tijdens de maatregelen. Aan de andere kant rapporteerden deelnemers meer verbondenheid en een betere sfeer op de afdelingen.

Deelnemers

Het onderzoek vond plaats in april/mei 2020. In totaal hebben 323 professionals in de verpleeghuiszorg (psychologen, specialisten ouderengeneeskunde, verpleegkundig specialisten en overige professionals) de enquête ingevuld. Met een selectie van 16 professionals zijn vervolgens diepte-interviews gehouden. De resultaten van het onderzoek zijn inmiddels gepubliceerd. De resultaten in dit onderzoek zijn vergelijkbaar met een onderzoek van het Trimbos Instituut. Het Trimbos-onderzoek richtte zich op zorgmedewerkers, naasten en bewoners zonder cognitieve problemen, terwijl dit onderzoek zich richtte op behandelaren.

Vervolgonderzoek

Op dit moment loopt een vervolgonderzoek. De focus ligt op strategieën die met succes werden (en worden) toegepast tijdens de COVID-19 maatregelen. De onderzoekers zijn daarnaast benieuwd naar de mening van professionals over afstandswerken en de verschillen tussen online contacten en face-to-face contacten van bewoners en hun naasten. De onderzoekers hopen te leren van initiatieven op de werkvloer! 

Lees de publicatie over dit onderzoek:

Ruslan Leontjevas, Inge A. H. Knippenberg, Martin Smalbrugge, Annette O. A. Plouvier,Saskia Teunisse, Christian Bakker, Raymond T.C.M. Koopmans &Debby L. Gerritsen, Challenging behavior of nursing home residents during COVID-19 measures in the Netherlands. In: Aging and Mental Health, aug 2020.