Gezondheidsgedrag: interactie tussen individu en omgeving

Onze omgeving is van invloed op ons gezondheidsgedrag. De mate waarin we bewegen, onze voedingskeuze, het weerstaan van ongezonde verleidingen maar ook onze mentale gezondheid worden sterk beïnvloed door fysieke, sociale, economische en politieke omgevingsfactoren. Tegelijkertijd neemt iedereen zijn of haar omgeving op eigen wijze waar: het individu staat in interactie met de omgeving.
Onderzoek naar de verklaring en beïnvloeding van (on)gezond gedrag is tot nu toe vooral gedaan vanuit een sociaalpsychologische traditie met weinig aandacht voor de omgeving. In een omgeving die ons verleidt tot ongezonde gewoonten, wordt van het individu een bewuste keuze voor een gezonde leefstijl verwacht. Het individu heeft echter maar beperkte energie en capaciteit om bewust en rationeel gezonde keuzes te maken. Daardoor is de rol van de omgeving in het onderzoek naar gedragsverandering zo belangrijk. De gezondheidspsycholoog van de toekomst wordt uitgedaagd om kennis te hebben van de invloed van de omgeving op gezondheid en gedrag, en deze kennis in te zetten om de gezonde keuze gemakkelijker te maken.
De cursus geeft jou een overzicht van de empirische en theoretische inzichten wat betreft de interactie tussen persoonlijke en omgevingsfactoren in (gezondheids)gedrag. De problematiek wordt hierbij vanuit een praktijkrelevante context geschetst waarbij een gezonde leefstijl, fysieke, mentale en sociale gezondheid aan bod komen. De cursus bevat een praktijkopdracht waarbij jij je meer bewust wordt van jouw eigen omgevingsfactoren om de gezonde keuze voor jezelf makkelijker te maken.
De cursus is een keuzevak binnen de psychologieopleiding maar is ook beschikbaar voor mensen die de opleiding niet volgen. Deze cursus is interessant voor gezondheidspsychologen die betrokken zijn vanuit de gemeente of bijvoorbeeld de GGD bij het lokale gezondheidsbeleid en/of werkzaam zijn als coach of trainers in een eigen praktijk maar ook voor wetenschappers met belangstelling voor nieuwe inzichten in gezondheidsvoorlichting en -bevordering.

Leerdoelen
Nadat je de cursus hebt doorlopen, kun je:
- verantwoorden waarom omgevingsfactoren van belang zijn in relatie tot gezondheid
- de complexe rol van omgevingsfactoren op gezondheidsgedrag van individuen uitleggen
- een omschrijving geven van de omgevingsniveaus die van invloed zijn op het (on)gezond gedrag (fysiek, economisch, politiek en sociaal-cultureel), en een onderscheid maken in het micro- en macroniveau van omgevingsinvloeden
- de principes van sociaalecologische modellen benoemen en toepassen
- de interacties tussen verschillende typen en niveaus van omgeving in relatie tot gezondheids-gerelateerd gedrag uitleggen
- de interacties tussen omgeving en persoonlijke determinanten van gezondheids-gerelateerd gedrag (rol van perceptie van de omgeving en van biologische determinanten) uitleggen
- uitleggen hoe de effectiviteit van complexe omgevingsinterventies onderzocht kan worden met inachtneming van de mogelijkheden en beperkingen
- aanbevelingen opstellen voor organisaties voor het faciliteren van gezond gedrag op basis van determinantenonderzoek en theoretische methodieken.