Dierenrecht

De manier waarop het recht omspringt met dieren en dierenwelzijn verandert de afgelopen jaren sterk. Op internationaal niveau zijn twee dierenrechtenverklaringen tot stand gekomen en de Europese Unie draagt lidstaten op rekening te houden met het feit dat dieren ‘gevoelige wezens’ zijn. Verscheidene Europese landen kennen inmiddels een grondwettelijke bepaling die een zorgverantwoordelijkheid voor dieren bij de staat legt en het Hof van Justitie deed onlangs een spraakmakende uitspraak over de verenigbaarheid van een verbod op de onverdoofde rituele slacht en de godsdienstvrijheid. In Amerika en Argentinië worden baanbrekende rechtszaken namens mensapen gevoerd, met het doel rechters te verleiden de apen rechtspersoonlijkheid en het recht op lichamelijke integriteit toe te kennen. Ook op Nederlandse bodem verandert er veel. In het civiele recht wordt erkend dat dieren ‘geen zaken’ zijn en de Staten-Generaal behandelt een wetsvoorstel waarin voorgesteld wordt een definitief einde te maken aan de onverdoofde rituele slacht. Dierenrecht is kortom een sterk opkomend rechtsgebied dat naar verwachting in maatschappelijke relevantie voorlopig zal toenemen.

In de cursus Dierenrecht maakt u kennis met het internationaal opkomende rechtsgebied dierenrecht (Animal Rights Law) en raakt u bekend met de rechtspositie van het dier in de democratische rechtsstaat. U krijgt inzicht in de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van dierenrecht in Nederland en buitenland. De nadruk ligt bij deze cursus op de rechtsfilosofische kant van het dierenrecht; u maakt niet alleen kennis met het positieve dierenrecht, maar u leert hierop te reflecteren vanuit een bredere context. Zo raakt u onder meer bekend met de filosofische discussie die ten grondslag ligt aan het juridische debat over dierenrechten. Vragen die aan bod komen zijn: ‘Zijn wij mensen ethisch iets verplicht aan dieren?’, ‘Is de staat iets verplicht aan dieren?’, ‘Wat zijn de moeilijkheden en kansen om dierenbelangen te incorporeren in de basisstructuren van de democratische rechtsstaat?’ en ‘Zouden dieren grondrechten kunnen en moeten krijgen?’. Vanwege de rechtsfilosofische opzet van deze cursus bent u na afronding in staat om op diepgaande wijze te reflecteren op enkele principes die ten grondslag liggen aan de democratische rechtsstaat.

U sluit de cursus af met een presentatie tijdens de eindbijeenkomst over een door u gekozen (gebonden keuze)thema. Met uitzondering van de verplichte eindbijeenkomst in Utrecht kunt u deze cursus geheel op afstand (digitaal) doorlopen. (NB: Indien de pandemische omstandigheden daar aanleiding toe geven, zal de volledige cursus digitaal aangeboden worden.)