Schutgens onderzocht het verband tussen burn-out en factoren zoals prestatiedruk en eenzaamheid met behulp van het Job Demands-Resources-model. Dit model is bedoeld om in een werkcontext te kijken naar de balans tussen de eisen van een baan (demands, zoals werkdruk) en hulpbronnen (resources). Hulpbronnen, zoals bijvoorbeeld voldoende sociale steun, zouden werken als een buffer tegen burn-out.
Prestatiedruk
Ook bij hbo-studenten biedt het model inzicht in factoren die tot een burn-out leiden. Zo hangt prestatiedruk sterk samen met emotionele uitputting, een van de drie dimensies van een burn-out. Het gevoel van saamhorigheid ('sense of belonging') is vooral gekoppeld aan twee andere burn-outdimensies: gevoel van distantie en competentie(verlies). Eenzaamheid houdt met alle drie verband, maar minder sterk.
Sociale verbondenheid
Ongeacht de hoogte van de prestatiedruk werken een lage mate van eenzaamheid en grote sociale verbondenheid positief. Verbondenheid vormt voor studenten een bescherming tegen burn-out. Andersom kunnen ze zich door een gebrek aan verbondenheid ook zonder werkdruk emotioneel uitgeput of cynisch voelen.
Direct contact
Prestatiedruk terugdringen is belangrijk om burn-out te voorkomen. Maar een aanpak die erop gericht is sociale verbondenheid te versterken, werkt mogelijk nog beter, zegt Schutgens. Zij wijst daarbij op bewezen effectieve interventies, zoals: vlecht meer onderlinge samenwerkingsvormen door het onderwijs, stimuleer direct contact met docenten en bied aantrekkelijke activiteiten aan buiten het onderwijs. Studie-uitval door psychosociale problemen zou op die manier kunnen worden voorkomen.
Problematiek aanzienlijk
Voor het onderzoek vulden 3.134 studenten (17,4%) van Hogeschool Windesheim een vragenlijst in, die onderdeel is van FIVE, een groter project rond studentenwelzijn van onderzoekster Jolien Dopmeijer, die verbonden is aan Windesheim. Een groot deel van de respondenten voldeed aan de criteria voor burn-out (44,2%). Dit percentage was nog hoger bij vrouwen en in de hogere studiejaren. Schutgens merkt op dat ze niet met zekerheid kan zeggen of de steekproef representatief is. Toch is het volgens haar aannemelijk dat de burn-outproblematiek onder studenten aanzienlijk is.
Download de samenvatting van de scriptie 'Burn-out bij Hbo-studenten'
