De jeugd van tegenwoordig heeft het niet gemakkelijk. Veel adolescenten zijn ontevreden met hun leven en hebben in meer of mindere mate last van depressieve klachten. Dat heeft grote invloed op hun functioneren, bijvoorbeeld in het aangaan van sociale relaties en zelfs op hun fysieke gezondheid.

De oorzaken van die ontevredenheid zijn vaak gezocht in persoonlijkheidskenmerken, opvoedstijlen en sociale invloed. Maar onderzoekers van de Open Universiteit en hun collega's van de KU Leuven vermoedden dat er iets anders aan de hand is. Ze deden een onderzoek onder 474 Vlaamse jongeren van 34 scholen in het voortgezet onderwijs. Daarbij keken ze voor het eerst naar de relatie tussen geestelijke gezondheid en school in combinatie met een bijbaan. En dan met name naar de mogelijkheden die de jongeren ervaren om op die plekken hun vaardigheden verder te ontwikkelen. De mogelijkheid om nieuwe dingen te leren is immers sterk verbonden met een gevoel van levensvoldoening.

Intrinsieke motivatie

Ze ontdekten dat jongeren die op school hun vaardigheden kunnen toepassen en ontwikkelen inderdaad meer intrinsieke motivatie ervaren. Hetzelfde gold in hun bijbaan. Door de hoge intrinsieke motivatie waren die jongeren meer tevreden met hun leven en minder depressief dan hun leeftijdgenoten. Maar in tegenstelling tot wat de onderzoekers hadden verwacht, leidden meer leermogelijkheden op de ene plek niet tot meer motivatie op de andere. Jongeren met veel leermogelijkheden op het werk hadden zelfs een lagere intrinsieke motivatie op school. Een goede motivatie op het werk zou er dus voor kunnen zorgen dat leerlingen minder waarde hechten aan hun opleiding. Maar het zou ook kunnen dat leerlingen met weinig zin in school zich met meer overgave aan hun bijbaan wijden.

Alleen bij leerlingen uit het beroepsonderwijs was er wel een positief verband tussen leermogelijkheden op school en intrinsieke motivatie op hun werk. De onderzoekers denken dat dat komt omdat hun bijbaan waarschijnlijk meer aansluit bij de activiteiten op school.

Het artikel over dit onderzoek werd in juli gepubliceerd door Psychologica Belgica.