Inhoud cursus Focus op Natuurwetenschappen

Introductie

In de propedeuse voor de opleiding Milieu-natuurwetenschappen aan de Open Universiteit Nederland worden de natuurwetenschappen zoveel mogelijk geïntegreerd aangeboden. De opleiding start met een cursus waarin het "bouwen" van een duurzaam ecosysteem (en wat daarbij allemaal mis kan gaan) centraal staat (Aarde, Mens en Milieu). In de daarop volgende cursussen worden de basale wiskunde en natuurwetenschappen (natuurkunde, scheikunde, biologie en geologie), zoveel mogelijk in relatie tot elkaar besproken, met het boek van Bill Bryson als rode draad.

Dit boek is al vrij snel na verschijning een (populair) wetenschappelijke bestseller geworden en is ook vertaald in het Nederlands als ‘Een kleine geschiedenis van bijna alles'. Het boek geeft een heel boeiend overzicht over het ontstaan en de ontwikkeling van de natuurwetenschappen en plaatst elke natuurwetenschappelijke discipline in een breder verband. Van veel onderzoek, dat in het boek besproken wordt, blijven de natuurwetenschappelijke details nogal onderbelicht. Dat zal geen probleem zijn voor een lezer die in de eerste plaats geïnteresseerd is in de geschiedenis van de natuurwetenschappen, maar het kan wel teleurstellend zijn voor diegenen die echt meer over de natuurwetenschappen willen weten. Ook als Bryson's boek de rode draad gaat vormen in een natuurwetenschappelijke propedeuse is er meer nodig.

Daartoe dient deze mini-cursus Focus op Natuurwetenschappen. Hierin zijn onderwerpen uit het boek verder uitgewerkt met meer natuurwetenschappelijke details. Dat is deels gedaan aan de hand van korte nieuwe teksten, deels door te verwijzen naar relevante en betrouwbare internet sites, en tenslotte met opgaven, waarvoor aan het eind van de cursus een uitvoerige terugkoppeling is opgenomen.

Voor iemand met een kennisniveau van ten minste HAVO met een exact pakket kost deze cursus (inclusief het lezen van het boek) ongeveer 45 studie-uren.

Voor deze cursus moet u het boek van Bryson zelf aanschaffen, als u het nog niet hebt. Het is in verschillende uitvoeringen uitgebracht.

• De oorspronkelijke Engelstalige versie is in 2003 uitgegeven door Random House, ISBN 97 8076 7908 177 (gebonden) of ISBN 97 8076 7908 184 (paperback).
• De Nederlandse vertaling is uitgegeven door Atlas als paperback (ISBN 97 8904 5009 704) of geïllustreerd en gebonden (ISBN 97 8904 5014 746).
• Daarnaast bestaan er in het Engels een e-book en een verkorte gesproken versie op CD of audiocassette (Random House).

In Bryson's boek liggen de accenten vooral op de geschiedenis van de natuurwetenschappen, de deugden en ondeugden van de onderzoekers en hun onderlinge rivaliteit. Het is meer een avonturenboek dan een wetenschappelijk boek. Natuurlijk is er ook aandacht voor de vragen die deze onderzoekers probeerden op te lossen, de manieren waarop ze dat aanpakten en de oplossingen die ze vonden. De diepgang daarvan is beperkt. Het boek is immers geschreven voor een breed publiek. Als introductie op een natuurwetenschappelijke opleiding is het een inspirerend, maar verre van compleet verhaal.

Helaas is de Nederlandse vertaling niet vlekkeloos. Correcties vind je in het document 'Verbeteringen'.

In Focus op Natuurwetenschappen lichten we enkele onderwerpen eruit en komen meer natuurwetenschappelijke (en soms wiskundige) details ter sprake. Focus op Natuurwetenschappen sluit naadloos aan op Bryson. In elk van de volgende hoofdstukken staan één of meerdere vragen over één of ten hoogste twee onderwerpen, die deels aan de hand van bronnen op het internet nader zijn uitgewerkt.

Leerdoelen

Na bestudering van deze cursus kunt u

• uitleggen op welke wijzen de natuurwetenschappen met elkaar samenhangen
• bronnen vinden met basale achtergrondinformatie over de wiskunde en de natuurwetenschappen
• de betrouwbaarheid van bronnen enigszins vaststellen
• enkele basisvaardigheden toepassen uit de wiskunde en de verschillende natuurwetenschappen.

Studeeraanwijzingen

We raden u aan om deze cursus te beginnen met het lezen van het boek van Bill Bryson en om na ieder hoofdstuk de bijbehorende verdiepingsstof in de cursus te bestuderen en de daarbij behorende vragen te maken. Lees op een manier die u goed bevalt, maar investeer hier niet al te veel tijd in. Anderhalf uur is een goede richtlijn voor de tijd die u kunt besteden per hoofdstuk inclusief verdiepingsstof (ook de bronnen op het Internet) en vragen in de cursus. Besteed voldoende tijd aan de opgaven en probeer ze uit te werken voordat u doorbladert naar de terugkoppeling. De terugkoppeling is achterin het materiaal te vinden.