Geschiedenis van de psychologie
-
Psychologie
-
PB1012
-
5 EC
-
Vanaf € 384
Inhoud
Historische kennis van een vakgebied verschaft inzicht in de betekenis van begrippen, stromingen en theorieën. Het voorkomt dat men oude ideeën en bevindingen al te gemakkelijk voor nieuw aanziet, en het relativeert de huidige staat van onze kennis. Immers, als onze kennis van twintig jaar geleden nu al weer achterhaald is, wat zegt dat dan over de houdbaarheid van onze kennis nu? Wie op de hoogte is van de geschiedenis van het vakgebied, leert de huidige psychologische kennis dus beter op haar waarde schatten.
De cursus Geschiedenis van de psychologie bestaat uit een tekstboek: Fancher, R. E., & Rutherford, A. (2017), Pioneers of Psychology. A History (5 ed.). Norton & Company en een digitaal werkboek in de online leeromgeving dat fungeert als een wegwijzer door de cursusstof. De cursus is verdeeld in drie delen.
Het eerste deel begint met een verkenning van de wortels van de psychologie in de antieke Griekse en Arabische cultuur, om vervolgens te kijken naar enkele voorlopers in de West-Europese filosofie en geneeskunde.
In het tweede deel van de cursus onderzoeken we het verhaal van de grote pioniers van de psychologie. Deze legden de basis voor de psychologie als moderne wetenschap. We kijken naar de Duitse psychofysiologie en het werk van Wilhelm Wundt, de evolutietheorie van Charles Darwin en de toepassing daarvan door Francis Galton, en tot slot het ontstaan van de Amerikaanse psychologie in het werk van William James.
In het derde deel van de cursus bekijken we hoe de moderne psychologie zich heeft gevormd. Enerzijds zien we de opkomst van het behaviorisme met het werk van Watson en B. F. Skinner. Anderzijds kijken we naar het werk van Freud wiens psychoanalyse een vreemde eend in de bijt is. Hij is zonder twijfel een van de grote pioniers van de psychologie. Tot slot kijken we hoe uit de tegenstelling tussen het behaviorisme en de psychoanalyse de cognitieve revolutie ontstaat en ruimte maakt voor het ontstaan van de psychologie zoals we die nu kennen.
Leerdoelen
Nadat je deze cursus hebt doorlopen, kun je:
- uitleggen waarom studie van de geschiedenis van de psychologie relevant is, op welke manieren deze uitgevoerd kan worden, en analyseren welke fundamentele debatten daarbij een rol spelen,
- uitleggen hoe leven en werk van besproken antieke Griekse en Arabische filosofen, en Europese verlichtingsfilosofen, zich verhouden tot elkaar en wat hun relevantie is voor de hedendaagse wetenschap,
- uitleggen hoe het onderzoek naar de functie van het brein heeft geleid tot de hedendaagse cognitieve neurowetenschappen, en daarbij kritisch reflecteren op de toelaatbaarheid van gebruikte onderzoeksmethoden,
- uitleggen hoe de Duitse denktraditie en leven en werk van Wundt en zijn tijdgenoten zich tot elkaar verhouden, en hoe dit leidde tot psychofysica, gestaltpsychologie en de moderne experimentele psychologie,
- uitleggen hoe de Engelse denktraditie en leven en werk van Darwin en Galton zich tot elkaar verhouden, en hoe dit leidde tot eugenetica, sociaal-darwinisme, sociobiologie en de moderne evolutionaire psychologie,
- uitleggen hoe de Amerikaanse denktraditie en leven en werk van James en zijn tijdgenoten zich tot elkaar verhouden, en hoe dit – samen met het werk van Pavlov – leidde tot het behaviorisme van Watson, Tolman en Skinner,
- uitleggen hoe Freud en zijn volgelingen met de psychoanalyse een van de grote Europese grondleggers van de hedendaagse psychologie is, maar ook waarom de relevantie van zijn werk in de laatste decennia toch sterk is afgenomen
- uitleggen hoe de cognitieve psychologie is ontstaan en welke technologische innovaties daaraan ten grondslag hebben gelegen
- diverse posities en stromingen die in de cursus aan bod komen op hoofdlijnen samenvatten, met elkaar vergelijken en daarbij analyseren wat belangwekkende overeenkomsten en verschillen zijn
- over een willekeurig onderwerp uit de geschiedenis van de psychologie, een presentatie voorbereiden en verzorgen, en daarover vragen uit het publiek beantwoorden (academische vaardigheid).
Aanmelden
Toelichting aanmelden
Deze cursus start 28 april 2025. We adviseren om uiterlijk zondag 13 april 2025 hiervoor aan te melden zodat je tijdig het eventuele cursusmateriaal ontvangt, toegang hebt tot de leeromgeving en (indien van toepassing) ingedeeld kunt worden in een studiegroep. Bij aanmelding na 13 april 2025 kunnen we dit niet garanderen. Aanmelden is mogelijk tot en met 27 april 2025.
Deze cursus heeft twee vaste startmomenten: kwartiel 2 en kwartiel 4.
Voorkennis
Begeleidingsvorm
Bij deze cursus hoort standaardbegeleiding: inhoudelijke vragen kun je stellen aan de docent. Daarnaast leg je in deze cursus een korte training in presentatievaardigheden af. Hiervoor verdiep je je in de verschillende aspecten die bij het presenteren komen kijken en bereid je een presentatie voor. Van deze presentatie maak je vervolgens een video-opname die je deelt met een groepje van maximaal vijf medestudenten. In dit groepje geven studenten en een docent feedback op elkaars presentatie. Met deze feedback kun je vervolgens je presentatie verbeteren en deze onder begeleiding van een docent verzorgen bij een van de online presentatiebijeenkomsten.
Deelname aan de online training en één online presentatiebijeenkomst is verplicht.
Nadat je bent ingeschreven voor de cursus kun je je via de online leeromgeving van de cursus zelf aanmelden voor de presentatiebijeenkomst.
Per kwartiel waarin je aangemeld bent, kun je kiezen uit één van de online sessies die bij de cursus georganiseerd worden in week 9 en 10 van het betreffende kwartiel. Er is altijd voldoende plaats.
Docenten
Tentamenvorm
Tentamentoelichting
De opdracht bestaat uit een korte online presentatietraining waarbij studenten een presentatie voorbereiden, elkaar daar feedback op geven om zodoende de presentatie te verbeteren, en het verzorgen van een eindpresentatie tijdens een verplichte online presentatiebijeenkomst. Deze presentatiebijeenkomst wordt begeleid door een docent. Deelname aan de online training en een van de online presentatiebijeenkomsten is verplicht.
Tentamendata
Opdracht: volgens afspraak.
Tentamenhulpmiddelen
Het online woordenboek t.b.v. ANS