Inleiding bestuursrecht

De overheid speelt een belangrijke rol bij de regulering van activiteiten in de samenleving. De meeste mensen hebben bijna dagelijks met besluiten en handelingen van de overheid te maken. Een goed voorbeeld hiervan vormen de verkeersregels op de openbare weg. Daarnaast is voor allerhande activiteiten expliciete toestemming van de overheid nodig. Daarbij kun je denken aan het organiseren van een buurtfeest, het kappen van een boom of het uitbouwen van je huis. Andere voorbeelden van overheidsinterventie zijn het innen van belastingen en verstrekken van uitkeringen en toeslagen. In deze cursus staat de vraag centraal hoe de overheid (bestuursorganen) aan de bevoegdheden komt om de bovenstaande zaken te regelen en welke regels daarbij in acht moeten worden genomen.

De (hoofd)regels van het Nederlandse bestuursrecht zijn vastgelegd in de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De bestudering van deze wet vormt de kern van deze cursus.

De cursus is opgebouwd rond een aantal kernvragen:
- Hoe komt een bestuursorgaan aan zijn bevoegdheden?
- Aan welke procedurele en materiële normen moet het bestuur zich houden bij het uitoefenen van bestuursbevoegdheden en het verrichten van privaatrechtelijke rechtshandelingen en feitelijke handelingen?
- Welke verschillende vormen van bestuurshandelingen zijn te onderscheiden?
- In hoeverre mag de overheid ter behartiging van een publiekrechtelijk belang gebruikmaken van de privaatrechtelijke weg?
- Hoe kan een bestuursorgaan handhavend optreden tegen een overtreding van een publiekrechtelijke norm?
- Over welke rechtsbeschermingsmogelijkheden beschikt een burger in het geval van (mogelijke) rechtmatige of onrechtmatige bestuurshandelingen?

Een belangrijke doelstelling van de cursus is het verschaffen van inzicht met betrekking tot de toepassing van het bestuursrecht in de praktijk. Voor dat doel wordt ingegaan op de uitleg en toepassing van de kernbegrippen van de Awb in een aantal andere belangrijke bestuurswetten zoals de Gemeente- en Provinciewet.