Mediawijsheid: Google je wijs
Internet is niet meer weg te denken uit onze kennismaatschappij. ‘Googelen’ is een werkwoord geworden en synoniem aan ‘iets opzoeken op internet’. De wereld ligt aan onze voeten, want alles is te vinden. Maar we leven ook in de tijd van ‘alternative facts’. Zoekmachines hanteren algoritmes die ons behagen met informatie die we graag willen zien. Er wordt doelbewust ‘fake’ informatie verspreid via social media om onze mening te beïnvloeden. Hoe zorgen we ervoor dat kinderen én volwassenen leren om kritisch met informatie om te gaan in deze tijd van ‘alternative facts’.
Onderwijs sleutel naar mediawijsheid
Verschillende onderzoeken naar informatievaardigheden van de faculteit Onderwijswetenschappen van de Open Universiteit laten zien dat onderwijs in kritisch webgebruik loont. Als leerlingen, studenten én leerkrachten leren om websites en informatie kritisch te beoordelen aan de hand van criteria, als ze daarover discussiëren en zich bewust zijn van het feit dat informatie niet altijd waar is, als ze weten hoe zoekmachines werken en dat er zoiets bestaat als een confirmation bias, dan laten zij zich niet in de toekomst die alles meer wijsmaken.
Meer weten? Lees deze publicaties
- Word informatievaardig
Het systematisch te werk gaan tijdens het zoeken naar bruikbare informatie is essentieel. Een stappenplan kan daarbij helpen. In het boekje 'Word informatievaardig' (Noordhoff) beschrjiven Saskia Brand-Gruwel en Iwan Wopereis een vijfstappenplan. Het boekje legt niet alleen hoe je deze stappen kunt uitvoeren, maar ook hoe je het proces van het zoeken naar adequate informatie zo goed mogelijk kunt monitoren. - Informatievaardigheden voor leraren
Leerlingen googelen hele werkstukken bij elkaar. Maar uit onderzoek blijkt steeds weer dat ze weliswaar erg handig zijn met nieuwe media, maar niet goed in staat zijn om goede informatie te vinden. Daar ligt een uitdaging voor leraren. Zij kunnen hun leerlingen leren op het internet het kaf van het koren te scheiden. Maar dan moeten ze wel zelf informatievaardig zijn. In 'Informatievaardigheden voor leraren', wordt uiteengezet wat er allemaal komt kijken bij het verzamelen en verwerken van digitale informatie. - Oratie Saskia Brand-Gruwel
Lees ook de oratie van Saskia Brand-Gruwel: Leren in een digitale wereld: uitdagingen voor het onderwijs.
