Houding ten opzichte van duurzaamheid

De onderzoekers ontwikkelden in samenwerking met University Colleges Leuven-Limburg en Universiteit Antwerpen een segmentatiestudie om de verschillende opvattingen van studenten over duurzaamheid in kaart te brengen, gebaseerd op een enquête onder 458 Belgische studenten in business management/marketing.

Vier verschillende segmenten van studenten werden in het onderzoek onderkend, op basis van hun houding ten opzichte van duurzaamheidsvraagstukken:

• gematigde probleemoplossers: deze groep denkt dat de mens in staat is om de duurzaamheidsproblemen op te lossen. De studenten in dit segment zijn geïnteresseerd in duurzaamheid en lezen en praten erover. Nochtans vermijden ze overdreven consumptie niet en zijn ze niet zuinig met energie. Hun inspanningen zijn vooral gericht op duurzamere voeding. Ze vinden dat iedereen een steentje moet bijdragen;
• pessimistische ontkenners: dit segment denkt dat de duurzaamheidsproblemen niet op te lossen zijn. De studenten in dit segment zijn niet geïnteresseerd in duurzaamheid. Ze doen geen enkele inspanning om duurzaam te zijn en verwachten dat ook niet van anderen;
• optimistische realisten: dit segment is vrij optimistisch over de kans dat de mens duurzaamheidsproblemen kan oplossen. De studenten in dit segment lezen en praten niet over duurzaamheid maar leveren zelf wel inspanningen: ze vermijden overdreven consumptie, zijn zuinig met energie en proberen ook via hun voeding duurzaam te zijn. Om het duurzaamheidsproblemen op te lossen moet iedereen een bijdrage leveren;
• overtuigde individualisten: dit segment denkt dat de mens duurzaamheidsproblemen wel opgelost krijgt. De studenten in dit segment zijn zeer geïnteresseerd in duurzaamheid en lezen en praten erover. Ze zijn duurzaam als het gaat over overdreven consumptie of energie, maar niet als het gaat over voeding. Ze verwachten ook niet dat iedereen een bijdrage levert aan de oplossing van duurzaamheidskwesties.

De studenten in het onderzoek namen een complexe, gelaagde en multidimensionale houding aan ten opzichte van duurzaamheid. Ze hebben de neiging om er een 'à la carte'-mentaliteit ten aanzien van duurzaamheid op na te houden, waarin ze kunnen kiezen welke duurzame inspanningen ze willen ondernemen.

Onderzoek competenties en informatievaardigheden

De resultaten van het segmentatieonderzoek wijzen op de nood aan een diversiteit aan benaderingen om studenten voor te bereiden op het omgaan met duurzaamheidsvraagstukken.

Bovendien lijken in het huidige Post-Truth tijdperk kritische en interpretatieve competenties (bv. gekoppeld aan onderzoekscompetenties) essentieel, maar moeilijk te integreren in het hoger onderwijs.

Wim Lambrechts licht toe: 'het onderzoek toont aan dat studenten in managementopleidingen niet per definitie kunnen beschreven worden als 'wolf-of-wallstreet' types, met focus op financiële resultaten. Het overgrote deel van de groep in deze studie heeft wel degelijk interesse in duurzaamheid. Ze willen zeker een bijdrage leveren als het gaat om duurzame inspanningen, maar niet tegen elke prijs, bijvoorbeeld wanneer het gaat over consumptie van smartphones – waarbij men liefst elk jaar of om de twee jaar overstapt op een nieuw model – blijkt een moeilijk punt te zijn voor deze doelgroep. Het wijst op de verregaande duurzame 'a la carte'-mentaliteit. Dit betekent ook dat er voldoende aandacht moet zijn voor deze diversiteit aan meningen, door studenten met elkaar in discussie te laten gaan over complexe duurzaamheidskwesties. In de huidige context van fake news, alternative facts en manipulatie via sociale media, ligt er bovendien een belangrijke rol voor kritische competenties en informatievaardigheden'.

Meer weten?