Ondersteuning van Open Innovatie
'Het wereldbeeld anno 2019 is voor alle organisaties volledig anders dan 10 jaar geleden. In 2029 zal het opnieuw heel anders uitzien. Duurzaamheid, digitalisering, energietransitie, globalisering en toenemende concurrentie zorgen voor trendbreuken in de manier waarop organisaties functioneren, medewerkers werken en hoe business modellen worden ingericht. Open Innovatie (OI) kan organisaties en afdelingen ondersteunen bij een succesvolle transformatie in een onzekere wereld. OI is de vaardigheid voor toekomstbestendige organisaties. Organisaties zijn verzamelingen van mensen. Mensen hebben baat bij multidisciplinaire samenwerking, een lange-termijn visie, denken vanuit het grote geheel en een dienstverlenende houding naar elkaar waarbij je je verplaatst in de ander. Voor mij is dat Open Innovatie.'
De reden waarom OI de afgelopen 15 jaar naar mijn mening zo belangrijk is geworden? Nagenoeg iedereen - dus onderzoekers, beleidsmakers en praktijkmensen - is ervan overtuigd dat de meeste uitdagingen alleen kunnen worden overwonnen door samenwerkingspartners die hun krachten bundelen in innovatie. Denk bijvoorbeeld aan de noodzaak om duurzame oplossingen te creëren of de energietransitie. Die denk- en werkwijze en daarmee het creëren van een leerstoel OI bij de Open Universiteit is dan ook relevanter dan ooit tevoren.
Kern bij OI is de samenwerking tussen partners -extern of intern- die hun krachten bundelen voor vernieuwing. Bij OI wordt interne kennis, die niet direct kan worden gecommercialiseerd binnen de huidige businessmodellen, naar buiten gebracht, ofwel externe kennis binnengehaald om zo interne innovatieprocessen te versterken. In de komende jaren wil ik graag, samen met mijn collega’s - extern en intern - OI verder vernieuwen.'
Open Innovatie: Van organisaties naar ecosystemen
Roijakkers over haar leerstoel: 'Mijn leerstoel sluit goed aan op de drie speerpunten van het onderzoeksprogramma van de faculteit Management, Science & Technology (MST): Learning, Innovation and Resilience en past bovendien uitstekend binnen de benadering van onze instelling waarbij meer en meer in termen van ecosystemen wordt gedacht en gehandeld.
Ecosystemen, de meest recente vorm van OI, worden gekenmerkt door een groot aantal partners (ondernemers, overheden, onderzoeksinstituten en consumenten). Waarde ontstaat omdat partners gedurende langere tijd met elkaar samenwerken. Zoals wellicht bekend, MST wil gerichter inspelen op vraagstukken van regionale stakeholders. Mijn leerstoel Open Innovatie draagt hiertoe zeker bij.'
Accenten in het Onderwijs
Roijakkers is als hoogleraar Open innovatie verantwoordelijk voor het ontwikkelen en geven van (vernieuwend) onderwijs op het gebied van OI. 'Practice what you preach' is het gezegde. En dus werd in 2018 het midden- en kleinbedrijf (MKB) actief betrokken bij de ontwikkeling van het Certified Professional Program Open Innovatie. De inhoud van dit opleidingsprogramma werd afgestemd op de wensen en opleidingsbehoeften van MKB-bedrijven die invulling willen geven aan hun innovatie- en groeiambities. Concreet ging het hier om de toepassing van wetenschappelijke kennis die bedrijven en organisaties helpt om beter samen te werken op het gebied van innovatie. Of kennis ten aanzien van hoe waarde te creëren voor een ondernemer met intellectuele eigendommen. Maar denk ook aan al die ondernemers die in deze tijden van grootschalige vernieuwing behoefte hebben aan het ontwikkelen van een nieuw business model voor hun bedrijf. Ik ben er trots op hoe binnen yOUrMBA dit CPP Open Innovatie studenten ondersteunt bij het verwerven van state of the art innovatie skills. Vanzelfsprekend draag ik er zorg voor dat inzichten uit ons OI-onderzoek direct worden meegenomen in het onderwijs en dat zowel promovendi als masterstudenten effectief worden begeleid bij OI- gerelateerde onderwerpen.'
Accenten in het Onderzoek
Roijakkers: 'Vanuit hun aard zijn OI-onderzoeksprojecten multidisciplinair. Een goed voorbeeld is het onderzoeksproject 'The safe city as a complex system of networks'. MST en de faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen voeren onderzoek uit naar het type leider en partner dat nodig is om een samenwerkingsnetwerk in een stedelijke context te doen slagen.
Ik denk weer aan het MKB. Open Innovatie als concept werd in het verleden vooral toegepast bij grote ondernemingen en multinationals. Onderzoek naar OI bij grote bedrijven was dan ook vaak gericht op het bestuderen van OI processen op bedrijfsniveau, de disseminatie van OI kennis doorheen de gehele organisatie, het effect van OI porfolio’s op bedrijfsprestaties, etc. Werken met ondernemers in het MKB vraagt echter een andere mindset voor ons als OI onderzoekers. OI binnen het MKB hangt veelal af van de mens achter de ondernemer. Welk type leider is hij/zij? Hoe kijkt hij/zij aan tegen samenwerking? Bij OI onderzoek ontstaat dan de behoefte aan de inbreng van andersoortige expertise, bijv. op het gebied van menselijk gedrag. Hoe menselijke interactie bijdraagt aan het succes van open innovatie is onderwerp van ons onderzoek.'
Roijakkers noemt ook het onderzoek naar strategische allianties. Open innovatie kan als overkoepelend concept worden ingezet waarbij verschillende, voorheen gescheiden, onderzoeksgebieden worden geïntegreerd om multidisciplinaire inzichten te verkrijgen.
Over Nadine Roijakkers
Nadine Roijakkers bekleedt de leerstoel 'Open innovatie' aan de Open Universiteit. Zij is tevens programmadirecteur yOUrMBA aan de OU. Naast haar carrière in de academische wereld was zij ook senior strategy consultant bij Atos-KPMG Consulting, waar zij gedurende een aantal jaren wereldwijd bedrijven adviseerde over hun samenwerkingsstrategieën en -praktijken. Roijakkers heeft tal van artikelen en boeken gepubliceerd over alliantiemanagement en (open) innovatiemanagement.