E-mental health-interventies

E-mental health-toepassingen zijn zeer divers en groeien snel in aantal en populariteit. Psychologen krijgen in hun werk dus steeds vaker met e-mental health te maken. Online behandeling is vooral een andere vorm van behandeling en wordt niet zozeer gekenmerkt door een andere inhoud. Therapeuten werken daarbij vanuit hun eigen theoretische kader. Toch vraagt het werken met e-mental health om specifieke kennis, vaardigheden en een bepaalde houding van een psycholoog.

Door de COVID-19-pandemie stapten veel psychologen noodgedwongen over op online hulpverlening. Op dit moment is er echter nog een grote kloof tussen de uitvoering van e-mental health in de klinische praktijk en wat psychologen hebben geleerd in hun opleiding. Implementatie van e-mental health heeft een wisselend succes, onder andere door het gebrek aan kennis, vaardigheden en ervaring bij behandelaren. Onderwijs op het gebied van online hulpverlening is een belangrijke voorwaarde voor het effectief inzetten van e-mental health en voor succesvolle adaptatie en implementatie in organisaties. Deze cursus hoopt hieraan bij te dragen.

De cursus behandelt de inzet van e-mental health-toepassingen op het gebied van psychotherapie, psychodiagnostiek en onderzoek. Daarbij komen ook ethische kwesties en wetgeving aan bod. Therapeutische benaderingswijzen van online behandeling passeren de revue. Daarnaast is er aandacht voor de mogelijke werkingsmechanismen in online behandeling. Verder richt de cursus zich op online communicatie en de aard van de therapeutische relatie bij online behandeling. Ten slotte wordt ingegaan op de verschillende toepassingen van e-mental health binnen de klinische praktijk, zoals virtual reality exposure-behandeling, serious gaming en smartphone-applicaties.

Leerdoelen
Na afronding van de cursus 'E-mental health-interventies' kun je:
- de voor- / nadelen en uitdagingen/beperkingen van e-mental health-interventies noemen
- de relevante wetten en regelgeving alsook de ethische richtlijnen voor online hulpverlening benoemen en toepassen in voorbeelden en casussen
- de werkzaamheid van online behandeling beschrijven voor diverse psychische aandoeningen, leeftijdsgroepen en therapeutische oriëntaties
- een beschrijving geven van belangrijke ontwikkelingen op het gebied van klinische computerdiagnostiek
- de toepassing en meerwaarde van de Experience Sampling Methode in het diagnostische proces beschrijven
- voorbeelden geven van algemene en stoornisspecifieke werkingsmechanismen in online therapie, alsook de randvoorwaarden en theoretische achtergronden hiervan benoemen
- een beschrijving geven van de elementen die bijdragen aan een sterke (online) therapeutische relatie
- verschillen benoemen tussen face-to-face en online psychologische hulpverlening op het gebied van toegenomen transparantie en regie voor de cliënt
- online communicatievaardigheden op basaal niveau toepassen
- onderbouwde afwegingen maken bij de keuze voor een e-mental health-app
- de klinische toepassingen van serious gaming en virtual reality-therapie toelichten en een kritische reflectie geven op de effectiviteit hiervan.