null Masterstudent traceert samen met burgerwetenschappers Schone Rivieren herkomst plastic korrels in de IJssel

NW_SchoneRivieren_18923_head_large.jpg
Samenleving
Masterstudent traceert samen met burgerwetenschappers Schone Rivieren herkomst plastic korrels in de IJssel
Frida Miedema, student Milieuwetenschappen aan de Open Universiteit, was een van de vrijwilligers voor Schone Rivieren die grote hoeveelheden plastic korrels langs de IJssel vond en alarm sloeg. Miedema voert als burgeronderzoeker voor Schone Rivieren rivierafvalonderzoek uit op de oevers van de IJssel in Zwolle. Haar ontdekking van de herkomst van de plastic korrels werd door media en politiek opgepakt en leidde ertoe dat het bedrijf dat de vervuiling veroorzaakt afgelopen week heeft toegezegd om 100.000 euro te investeren om dit in de toekomst te voorkomen.

Nurdles in de IJssel

Miedema en haar collega-onderzoekers vonden tijdens monitoring van de IJssel met name op het stuk tussen Zutphen en Kampen grote hoeveelheden donkergrijze nurdles: plastic korrels die als grondstof dienen voor de plasticindustrie. Het viel op dat deze grijze nurdles niet gevonden werden door rivierafvalonderzoekers op het traject tussen de Duitse grens en Zutphen, maar wel op het stuk daarna. Dit was reden voor Miedema en haar collega Maarten Kerkhof om verder op onderzoek te gaan. Frida vond via Google Maps dat er in Zutphen een bedrijf gevestigd is dat nurdles produceert uit gerecycled plastic: Daly Plastics. De nurdles die ze op hun website laten zien, waren exact dezelfde als die gevonden werden langs de IJssel.

Bedrijf belooft beterschap

Een eerste persbericht dat in december 2020 werd gepubliceerd door Schone Rivieren alsmede een verzoek van het Waterschap Rijn en IJssel en de milieudienst Achterhoek om maatregelen te nemen haalde weinig uit. Het bedrijf nam wel enkele maatregelen, maar de plasticvervuiling van de IJssel ging gewoon door. Tijdens een volgende monitoringsronde in februari 2021 werden opnieuw grote hoeveelheden nurdles gevonden. Miedema trok aan de bel en dit leidde tot aandacht in de Zwolse gemeenteraad èn media. Afgelopen week ging Daly Plastics overstag en beloofde in een openbare mededeling beterschap.

Impact van burgerwetenschap

Frida Miedema doet momenteel haar masteronderzoek aan de vakgroep Milieuwetenschappen van de faculteit Bètawetenschappen aan de Open Universiteit naar hoe verschillende burgerwetenschapsprojecten ('Citizen Science') op het gebied van zwerfafval monitoring bijdragen aan de wetenschappelijke kennis, wat de impact van deze projecten is op de deelnemers en welke impact deze projecten hebben in de maatschappij. Miedema: 'Deze case toont aan hoe burgerwetenschap impact kan hebben en veranderingen te weeg kan brengen: het genereren van de nodige media-aandacht rond het probleem, waardoor het op de politieke agenda komt en de nodige maatregelen worden genomen'.

Schone Rivieren

Schone Rivieren is een samenwerking tussen Stichting de Noordzee, Plastic Soup Foundation en IVN. In het hele land, langs de Maas, Waal, Rijn, IJssel, Lek, Haringvliet, Oosterschelde (en nog een aantal kleinere rivieren) wordt twee maal per jaar door twee burgeronderzoekers per locatie op een stuk van 100 meter rivieroever al het afval in kaart gebracht.