Waarom is een papa-dag stoer en een mama-dag niet?
'Van vrouwen verwachten we door stereotype denkbeelden dat ze werk met hun gezin combineren, maar toch worden vrouwen die het streven naar een goede work-life balance in hun CV noemen negatiever beoordeeld dan vrouwen die dat niet doen,' zegt Karin. 'Mannen die een goede work-life balance noemen in hun CV ervaren geen negatieve effecten.' Het onderzoeksresultaat is tegengesteld aan wat op basis van culturele vooroordelen te verwachten is. 'Daarvoor zijn verschillende mogelijke oorzaken, die te maken hebben met de interpretatie van die boodschap in het CV. Van een man die zegt dat hij streeft naar een goede work-life balance verwachten we mogelijk een middelmatige balans, waarin nog steeds veel gewerkt wordt. Van een vrouw verwachten we een lagere werkethiek.'
Work-life balance
Maakt dat een papa-dag breed geaccepteerd door werkgevers? 'Als we kijken naar onderzoek van Rudman en Mescher moeten we concluderen dat dit nog niet het geval is,' zegt Karin. 'Daaruit blijkt dat mannen die vragen of ze naar huis mogen gaan om voor een ziek kind te zorgen, slechter worden beoordeeld dan mannen die dat niet doen.' Van deze mannen wordt gedacht dat ze zich gedragen als vrouw en dat ze een slechte werkethiek hebben, stelt het onderzoek. Ze worden daarom economisch gestraft. 'Mannen die zeggen dat ze streven naar een goede work-life balance ondervinden geen nadeel, maar in de dagelijkse realiteit wordt uiteindelijk toch verwacht dat ze vooral werken. Een mama-dag wordt doorgaans wel geaccepteerd, maar het mag niet ten koste gaan van de werkcontext. Vrouwen moeten volgens de huidige cultuur eigenlijk alles kunnen, goed presteren op hun werk én de zorg voor het gezin dragen.'
Rol van stereotypen
Waarom straffen we de vrouw die openlijk streeft naar een goede work-life balance zo af? 'In een CV valt dat heel erg op, mensen krijgen dan de perceptie dat de vrouw eigenlijk niet veel wil werken. Bij mannen zie je dat effect op de vooronderstelde werkethiek niet. Het kan ook zo zijn dat onze denkbeelden over mannen langzaam veranderen. Om dit te stimuleren moeten er goede rolmodellen komen van mannen die hard werken en dat goed met hun gezinsleven combineren.' De culturele stereotypen van de maatschappij hebben veel invloed op onze denkbeelden over het individu. 'Die beeldvorming is te beïnvloeden door veel goede voorbeelden te geven. Wanneer veel mannen nu voor een papa-dag kiezen, dan heeft dat effect op de volgende generatie. Voor hen is het dan heel normaal dat vaders ook een dag thuis zijn.' Stereotypen zijn dus vooral een kwestie van nurture en minder van nature? 'Ja, kinderen worden beïnvloed door de manier waarop wij hen benaderen. Onbewust stimuleren we jongens bijvoorbeeld om meer met auto’s te spelen en meisjes met poppen.'
Verder onderzoek
Naast veel goede tegenvoorbeelden om culturele vooroordelen op te heffen, is er op het vlak van de work-life balance meer onderzoek nodig om goed in kaart te brengen waar vrouwen en mannen tegenaan lopen. 'Wat gebeurt er bijvoorbeeld als je in je CV zet dat je juist graag overwerkt? En hoe rechtvaardig vinden we die work-life balance eigenlijk, bijvoorbeeld vanuit het perspectief van collega’s? Er zijn ook mensen zonder kinderen, die werk opvangen voor een collega die thuis zit met een ziek kind. Of die in de schoolvakanties geen vrij kunnen nemen, omdat de collega’s dan met vakantie zijn. En het zijn vaak ook die medewerkers die gevraagd worden om naar een buitenlands congres te gaan, omdat anderen het te druk hebben met hun gezin.' Of de papa-dag stoer is? 'Ja, stoer is het zeker, maar breed geaccepteerd nog niet.'
