Weer-naar-werkstress bij moeders na zwangerschapsverlof
Wekenlang vooral thuis doorbrengen met je baby, waarin het dagritme wordt bepaald door luiers, slaapjes, badjes, wasjes en natuurlijk de voedingen. Terwijl je ook fysiek nog moet herstellen van de zwangerschap en de bevalling. Zwangerschaps- en bevallingsverlof is bepaald geen vakantie. En dan komt onherroepelijk de dag dichterbij dat je weer op je werk wordt verwacht. Dat levert bij veel moeders best wat stress op, ook door schuldgevoel en zorgen over de werk-privébalans.
Stress door terugkeer naar het werk
Promovenda An Okorn van de Radboud Universiteit deed er onderzoek naar, onder copromotorschap van Madelon van Hooff, universitair hoofddocent Arbeids- en organisatiepsychologie aan de Open Universiteit. Aan het onderzoek deden 271 moeders mee die na hun zwangerschaps- en bevallingsverlof weer aan het werk gingen. Op zes momenten, vanaf twee weken voor de werkhervatting tot een half jaar daarna, rapporteerden de moeders hoeveel stress ze ervaarden door de (aanstaande) terugkeer naar het werk.
Werk is ook verrijkend
De terug-naar-het-werkstress bleek gelukkig in de meeste gevallen geleidelijk af te nemen. In veel gevallen kwam daarvoor in de plaats een gevoel van verrijking door het werk en hadden de moeders na een tijdje minder zorgen over hun kind. Maar niet alles wordt beter na verloop van tijd. De werk-privébalans blijft lastig voor veel moeders.
Stressverhogende factoren
Hoe gestrest moeders zich voelden na de terugkeer naar het werk blijkt van veel factoren af te hangen. Belangrijk bleken bijvoorbeeld het psychologisch kapitaal (bijvoorbeeld hoe optimistisch en veerkrachtig iemand blijft bij het overwinnen van uitdagingen), het fysieke herstel na de bevalling, de duur van het zwangerschaps- en bevallingsverlof, het aantal werkuren per week, de ervaren steun op de werkplek en het temperament van de baby.
Focus op psychologisch kapitaal
Onverwachts bleken sommige andere factoren juist geen invloed te hebben: steun uit de nabije omgeving en flexibiliteit van de werkgever maakten voor het stressniveau van de werkende moeder niet veel uit. Om te zorgen dat de re-integratie van moeders op hun werkplek goed verloopt, kun je volgens de onderzoekers dan ook het beste focussen op psychologisch kapitaal, fysiek herstel, en steun en begrip van collega’s en werkgever.
Bevoorrechte moeders
Bijna alle moeders in het onderzoek hadden een partner, en verreweg de meesten waren hoogopgeleid. Een deel werkte bovendien merendeels thuis. De onderzoekers geven aan dat de resultaten bij minder bevoorrechte moeders best eens anders zouden kunnen zijn, en ze roepen op om het onderzoek te herhalen in een meer diverse groep.