Comenius Senior Fellow beurs voor Femke Kok
Paradox
Het is een paradox, schrijft Femke Kok in haar aanvraag. Onderwijs dat onderwerpen rondom mentale gezondheidsproblemen behandelt, zoals stigma of uitsluiting, werkt zelf soms uitsluiting in de hand van studenten met mentale gezondheidsproblemen (zoals angst of depressie), autisme en ADHD. De confrontatie met deze onderwerpen of de manier waarop ze gedoceerd worden, kan stress veroorzaken die mentale gezondheidsklachten verergert. Door deze psychische klachten hebben deze studenten minder kans hun opleiding succesvol af te ronden.
Destigmatiseren
Het project krijgt de naam: 'Niets over ons zonder ons. Naar toegankelijk en stigmavrij onderwijs voor studenten met psychische gezondheidsproblemen, autisme en ADHD.' Kok: 'wij gaan het onderwijs destigmatiseren met behulp van ervaringsdeskundigen die een studie volgen aan de Open Universiteit'. Deze studenten worden een jaar lang gevolgd, waarin ze - anoniem - online hun ervaringen delen rondom de drempels die zij ervaren in het onderwijs. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een blog, een podcast of een interview, maar er wordt altijd gekozen voor de manier waarop de student zich het beste kan uiten.
Ervaringsverhalen
Al deze verhalen worden samengebracht op een website. Met behulp van al deze ervaringsverhalen worden een aantal cursussen bij Cultuurwetenschappen gedestigmatiseerd. De verhalen vormen bovendien de basis voor een vrij toegankelijke podcast over stigma in relatie tot het onderwijs. Daarnaast komen er onderwijsmodules voor docenten, ontwikkeld samen met studenten, die geschikt zijn voor de Basis- of Senior Kwalificatie Onderwijs (BKO en SKO). Zo leren studenten hun docenten hoe zij hun onderwijs kunnen destigmatiseren en wordt het onderwijs niet meer alleen óver hen, maar ook mét hen gemaakt.
Groot hart voor inclusiviteit en toegankelijkheid van onderwijs
Kok: 'Als autistische onderzoeker en docent heb ik een groot hart voor inclusiviteit en toegankelijkheid van onderwijs. Ik wil in onze faculteit een inclusief en toegankelijk studieklimaat bevorderen voor studenten met autisme, ADHD en/of psychische gezondheidsproblemen, die de grootste groep vormen binnen onze populatie van studenten met een functiebeperking.' Kok wil dat studenten zich thuis voelen en veilig genoeg om de problemen waar zij tegenaan lopen aan de kaak te stellen. 'Ik heb geworsteld met de balans tussen ambitie en draagkracht en het zou mij geholpen hebben als dit soort ervaringen in het onderwijs meer genormaliseerd zouden zijn en als ik in mijn studenten- en promotietijd een inclusiever klimaat zou hebben ervaren.'
Stigma, cultuur en gezondheid
Het onderzoek van Kok sluit naadloos aan bij de nieuwe cursussen die de faculteit Cultuurwetenschappen binnenkort aanbiedt. Deze behandelen thema’s als geestelijke (on)gezondheid, (neuro)diversiteit, en samenhangende stigma’s en mechanismes van uitsluiting vanuit een cultuurwetenschappelijk perspectief. Zo gaat in 2023-2024 een drietal cursussen van start rond het thema 'stigma, gezondheid en cultuur'. De inzet van deze cursussen is om studenten een set aan instrumenten aan te reiken waarmee zij patronen kunnen herkennen in de productie van publiek stigma en zelfstigma in verschillende media, zoals films, literatuur en individuele ervaringsverhalen. Studenten leren over de impact van de (beeld)taal die je gebruikt en welke invloed je taalgebruik heeft op de manier hoe jijzelf en anderen naar mensen met psychische en lichamelijke aandoeningen kijken. En ze leren hoe je deze (beeld)taal kunt gebruiken om te destigmatiseren.
Toegankelijk hoger onderwijs
Onderwijsprofessionals kunnen een Senior Fellow beurs aanvragen voor het doorvoeren van een onderwijsinnovatie binnen een faculteit, grote opleiding of substantieel onderdeel van een hoger onderwijsinstelling. Femke Kok deed haar aanvraag binnen het thema 'Toegankelijk hoger onderwijs'. Het is een van de in totaal 4 projecten die binnen dit thema zijn toegekend. Naast Kok ontvangt Deniz Iren, docent binnen de faculteit Bètawetenschappen, dit jaar een Comenius Teaching Fellowship.
Over Femke Kok
Dr. Femke Kok is als cultuurwetenschapper verbonden aan de faculteit Cultuurwetenschappen van de Open Universiteit. Zij is daarnaast al enkele jaren coördinator onderwijs van deze faculteit. Kok promoveerde in 2014 op een proefschrift over de relatie tussen filosofie en theologie in de metafysica-commentaren van Johannes Buridanus (ca. 1300 - ca. 1360) en Marsilius van Inghen (ca. 1340-1396). Haar huidige onderzoek richt zich op de mental health humanities: geesteswetenschappelijk, in haar geval vooral filosofisch, onderzoek naar mentale ziekte en gezondheid. In 2018 werd zij verkozen tot Docent van het Jaar.
Comenius Senior Fellowship
De Senior Fellowship is een van de drie beurzen uit het Comenius programma. De andere twee zijn 'Teaching Fellow' en 'Leadership Fellow'. De ontvangers van zo’n beurs gaan deel uitmaken van het ComeniusNetwerk. Dit netwerk heeft als doel het delen en uitwisselen van kennis. Het is de eerste keer dat een Senior Fellowship wordt toegekend aan een onderzoeker van de Open Universiteit.
Aanmelden
Ben jij student aan de Open Universiteit en zou je graag willen meewerken aan dit onderzoek? Neem dan alvast contact op met Saskia Cluistra, opleidingscoördinator & onderzoeksfinanciering bij de faculteit Cultuurwetenschappen.