Onderzoek: burgerlijke slavernij in vroegmoderne theorieën over de staat

Grotius en Bodin

Van Apeldoorn gaat de werken van twee rechtsgeleerden bestuderen: Grotius's 'De wetten van oorlog en vrede' (1625) en Jean Bodins 'De zes boeken van de republiek' (1576). Grotius verdedigt in zijn boek het patrimonialisme, Bodin het despotisme. Zowel Grotius als Bodin aanvaardden de legitimiteit van de slavernij als die het gevolg was van een verovering in een rechtvaardige oorlog.

Trouw aan nieuw opgerichte Gemenebest

Het onderscheid dat door de twee geleerden wordt gemaakt tussen patrimonialisme en despotisme, neemt Van Apeldoorn vervolgens mee in zijn onderzoek naar hoe noties van absolutisme functioneerden in de langdurige intellectuele en politieke debatten tijdens en na de Engelse burgeroorlog en in het bijzonder de Engagement controversy/Engagement controverse (1649-1652), die ging over de eed van trouw aan het nieuw opgerichte Gemenebest. In een groot aantal pamfletten uit die periode werd ingegaan op de vraag of Engelse burgers zich konden onderwerpen aan het nieuwe regime.

Slavernij als model voor politieke onderwerping

Van Apeldoorn hoopt aan te kunnen tonen dat het onderscheid tussen patrimonialisme en despotisme als twee verwante maar verschillende mogelijke effecten van usurpatie in oorlog ons kan helpen om de structuur van de debatten beter te begrijpen, evenals de verschillende manieren waarop het idee van slavernij diende als model voor politieke onderwerping. Het onderzoeksproject valt binnen het overkoepelende NIAS thema 'Political Theories of Involuntary Servitude within Europe (1600-1850)'.

Laurens van Apeldoorn

Dr. mr. Laurens van Apeldoorn is verbonden aan de faculteit Rechtswetenschappen van de Open Universiteit. Hij promoveerde aan de Universiteit van Oxford en behaalde zijn masterdiploma’s in privaatrecht en staats- en bestuursrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is schreef samen met Allison Christians (McGill University, Canada) het boek 'Tax Cooperation in an Unjust World' (2022). In 2021 voerde Van Apeldoorn samen met een onderzoeksteam van de Open Universiteit in opdracht van het WODC een quick-scan uit op het Nederlands staatsnoodrecht.

NIAS Fellowship

Het NIAS Fellowship stelt Laurens van Apeldoorn in staat om in het academisch jaar 2023/24 gedurende een periode van 5 maanden aan zijn project te werken. Van Apeldoorn zal deel gaan uitmaken van een zorgvuldig geselecteerde gemeenschap van onafhankelijke denkers, in een collaboratieve omgeving die ruimte biedt om nieuwe vragen te stellen over disciplinaire grenzen heen. NIAS Fellows worden geselecteerd via een zeer competitief extern beoordelingsproces op basis van de kwaliteit van het onderzoeksvoorstel.

Over NIAS

Het NIAS is een intellectueel toevluchtsoord voor internationale onderzoekers, schrijvers, journalisten en kunstenaars om hun projecten voort te zetten, in een interdisciplinaire omgeving te werken en hun kennis met de samenleving te delen. Het biedt een gevarieerde jaargroep van ongeveer 50 NIAS Fellows de gelegenheid zich te wijden aan hun eigen onderzoeksproject in een op samenwerking gebaseerde leeromgeving. NIAS is het oudste instituut voor Advanced Study in Europa met als missie het bevorderen van nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek. Het is een instituut van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en is gevestigd in Amsterdam.