Halverwege maart 2020 ging Nederland, en ook België, 'op slot'. Elk contact buiten het eigen huishouden werd afgeraden en niet-essentiële zorg werd tot een minimum beperkt. Voor singles betekende dit een inperking van mogelijke seksuele contacten én van de mogelijkheid om een soa-test te doen. Na twee maanden kwamen er versoepelingen en werd voor singles die daar behoefte aan hadden een 'knuffelmaatje' of 'seksbuddy' geadviseerd. Ook werd het laten testen op soa’s weer toegankelijker. Tijdens de volgende lockdowns bleven deze mogelijkheden bestaan. Nu de coronamaatregelen tot een minimum beperkt zijn, is het tijd om terug te kijken.
Eerste lockdown: minder soa’s
De resultaten zijn duidelijk: tijdens de eerste lockdown werden er beduidend minder soa-testen gedaan dan een jaar eerder en de testen die gedaan werden, waren ongeveer even vaak positief. Dit duidt op een absolute daling van het aantal soa-besmettingen. Het lijkt er dus op dat de coronamaatregelen ook een sterke invloed hadden op de verspreiding van soa’s. Zodra de lockdown eindigde, nam het aantal testen - en daarmee het absoluut aantal soa-besmettingen - weer toe, al bleef dit lager dan in het precorona- tijdperk.
Tweede lockdown: coronamoeheid
Hoewel de maatregelen voor singles minder streng waren tijdens de tweede lockdown dan tijdens de eerste lockdown, waren er tijdens deze periode flinke beperkingen in het opzoeken van contact. Maar dat was niet terug te zien in het aantal soa’s: het aantal testen en positieve uitslagen waren net zo hoog, of zelfs hoger als vóór de pandemie. Waarschijnlijk speelde de algehele coronamoeheid die in de samenleving heerste hierbij een grote rol. Er zijn nog geen resultaten over de derde lockdown, maar naar verwachting zal er ook tijdens deze periode geen daling geweest zijn in het aantal soa’s.
Chlamydia, gonorroe en hiv
Het onderzoek vond plaats in de soa-kliniek van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen. Hier kunnen mensen terecht voor een (gratis) soa-test. Daarnaast volgt het instituut een grote groep mensen met een hiv-besmetting en mensen die preventief hiv-medicatie gebruiken (PrEP). PrEP wordt met name gebruikt door mannen die seks hebben met mannen met een hoog risico op een hiv-besmetting. Deze onderzoeksgroep wordt regelmatig getest op chlamydia en gonorroe. Over heel 2019 werden in de soa-kliniek 7171 testen uitgevoerd, terwijl dit er over heel 2020 maar 5183 waren: een afname van bijna 30 procent. Ongeveer 12 procent van alle uitgevoerde testen waren positief voor chlamydia of gonorroe. Het aantal vastgestelde besmettingen met chlamydia of gonorroe bij deze soa-kliniek daalde hiermee van 825 in 2019 naar 633 in 2020. Een daling die geheel voor rekening komt van de eerste lockdown.