null Onderwijsinnovatie: juridisch presenteren leren met serious game en online Pe(e)rfect Vaardig methode

Startbijeenkomst_InlRecht_12562_head_large.jpg
Leren
Onderwijsinnovatie: juridisch presenteren leren met serious game en online Pe(e)rfect Vaardig methode
Een regionale samenwerking tussen de Universiteit Maastricht (UM) en de Open Universiteit (OU). De twee Limburgse universiteiten geven dit studiejaar allebei de vaardigheid Juridisch Presenteren aan studenten van de bachelor Rechtsgeleerdheid. De studenten leren hierin een juridische presentatie te houden met behulp van een serious game en de Pe(e)rfect Vaardig feedback- en reflectiemethode voor het online aanleren van vaardigheden.

Digitaal onderwijs

Beide universiteiten steken met juridisch presenteren het bestaande vak/onderdeel in een nieuw jasje. Twintig jaar lang werd gebruik gemaakt van het webbased programma Pleit Voorbereid dat ook door de twee faculteiten tezamen was ontwikkeld. Zowel de serious game als de Pe(e)rfect Vaardig-methode zijn digitale onderwijsvormen, waardoor het vak/onderdeel volledig online wordt gegeven. De game en de Pe(e)rfect Vaardig methode zijn ontwikkeld door de faculteiten Onderwijswetenschappen, Rechtswetenschappen, Psychologie en het Expertisecentrum Onderwijs (ECO) van de Open Universiteit en de Faculteit der Rechtsgeleerdheid (docenten van de Oefenrechtbank UM) van de Universiteit Maastricht.

Serious game

De serious game speelt zich af in een virtueel advocatenkantoor, waar de student stage loopt. De stage bestaat uit het bestuderen van echte juridisch inhoudelijke zaken in twee rechtsgebieden (civiel- en strafrecht), waarbij de student een aantal opdrachten maakt. De student gaat samen met een advocaat naar een zitting, ziet hoe de advocaat de cliënt ontvangt op de rechtbank, hoe de zitting verloopt en hoe de advocaat de cliënt opvangt na de zitting. De opnames zijn gemaakt in de Rechtbank Limburg, locatie Maastricht en in de zittingzaal van de rechtenfaculteit van de Universiteit Maastricht. De advocaten en meerdere rechters die meespelen in de game, zijn ook in het 'echte leven' als zodanig werkzaam. In de game maakt de student ook kennis met de kenmerken van een goede juridische presentatie. Daarmee gaat de student in de Pe(e)rfect-vaardig methode verder aan de slag; dan zal de student zelf een online juridische presentatie in een civiele zaak en in een strafzaak leren geven.

Voorbeeld schermweergave: advocaat stelt een vraag, je kan kiezen uit drie verschillende antwoorden
Advocaat stelt student vraag

De Pe(e)rfect-vaardig methode

De Pe(e)rfect Vaardig methode is een online methode voor interactief én praktijkgericht vaardighedenonderwijs in het hoger onderwijs, in teamverband en in nauwe samenwerking met verschillende afdelingen binnen de Open Universiteit en de Universiteit Maastricht ontwikkeld door Ellen Rusman (projectleider) en Rob Nadolski. Zij zijn beiden verbonden aan de vakgroep Leren en innoveren met ICT van de faculteit Onderwijswetenschappen. De methode verloopt in een aantal stappen, die samen een cyclus vormen. Studenten leren de kenmerken van een goede beheersing van de vaardigheid kennen aan de hand van videovoorbeelden. Ze gaan vervolgens zelf oefenen met de vaardigheid en zodra ze tevreden zijn over hun eigen presentatie, laten ze deze beoordelen door twee of drie medestudenten en door de docent. Zij geven gestructureerd feedback aan de hand van de rubrieken. Een overzichtelijke visualisatie in een 'vaardigheidswiel' koppelt deze feedback en bijbehorende tips en tops per deelvaardigheid terug, zodat een student direct ziet wat goed ging en wat nog verbeterd kan worden. Deze feedback helpt studenten om te bepalen waar ze bij de volgende oefenronde gericht op kunnen letten.

De eerste studenten die met behulp van de Pe(e)rfect Vaardig methode leerden juridisch te presenteren, vonden naast de mogelijkheid om zichzelf meteen te verbeteren, ook de feedback van medestudenten waardevol. 'Het is leuk om weer een beetje meer praktijk toe te passen. En het geeft je ook een goed beeld van hoe het pleiten hoort. Het ontvangen van feedback vond ik heel handig, omdat het je vaak bewust maakt van dingen die je zelf helemaal niet doorhebt. Het was ook fijn dat je dan vervolgens de kans kreeg om het meteen te verbeteren' (Susannah, student). 'Ik wist wat ik moest gaan verbeteren in mijn volgende pleidooi. Soms is het fijn om niet alleen van een docent, maar ook van je medestudenten te horen wat beter kan' (Annabel, student). Hoe een en ander precies verloopt is terug te vinden op de projectpagina van Pe(e)rfect Vaardig.

Foto in de rechtzaal
Privaatrechtadvocaat gedaagde: advocaat en gedaagde in rechtbank

Financiering onderzoek

De Pe(e)rfect Vaardig methode is doorontwikkeld vanuit de Viewbrics-methode voor het aanleren van vakoverstijgende vaardigheden. Rusman en Nadolski ontvingen subsidie vanuit het ministerie van OC&W en SURF binnen de stimuleringsregeling Online onderwijs, om de methode aan te passen, uit te breiden en geschikt te maken voor het volledig online aanleren van vaardigheden binnen het hoger onderwijs. Voor het ontwikkelen van de game zijn gelden in het kader van de Kwaliteitsafspraken van de Open Universiteit toegewezen. Zowel de game als de methode zijn in samenwerking met de betreffende vakdocenten aan de Rechtenfaculteiten van de Universiteit Maastricht en de Open Universiteit, onder leiding van Natasja van der Meer (UM) en Astrid Jordaans (OU) (verder) ontwikkeld. Monique Korenhof, werkzaam bij ECO, heeft daarbij de flow van de game in goede banen geleid.

Onderzoek doorontwikkeling Pe(e)rfect vaardig methode voor online vaardighedenonderwijs

Met het opleveren van de online methode is het Pe(e)rfect Vaardig project nog niet afgerond. De vraag die in het project centraal staat is of studenten in het hoger onderwijs vaardigheden met deze methode ook compleet online goed kunnen aanleren en verbeteren, of het docenten deels ontlast bij het geven van vaardighedenonderwijs én of het voor zowel docent als studenten een nuttige en aantrekkelijke methode is. Omdat de studenten Rechtsgeleerdheid van de UM en de Open Universiteit het programma dit voorjaar daadwerkelijk doorlopen en in het najaar studenten Psychologie van de Open Universiteit, kan dat nu in de praktijk worden onderzocht.