null Open Universiteit neemt deel aan Europees onderzoeksproject LABPLAS

NW_MarineLitter_Karetschildpad_15871_head_large.jpg
Open Universiteit neemt deel aan Europees onderzoeksproject LABPLAS
Als gevolg van een massale kunststofproductie is tot nu toe ongeveer 6300 megaton plastic afval ontstaan, waarvan een deel (79%) op stortplaatsen of diffuus verspreid in het milieu terecht is gekomen. Hierdoor drijven er op het ogenblik zo’n 5250 miljard plastic deeltjes, overeenkomend met zo’n 269000 ton plastic in het water van de zeeën en oceanen. Wetenschappers van 16 Europese kennisinstellingen slaan de handen ineen om de Europese autoriteiten de pre normatieve kennis te verschaffen die nodig is om de plasticverontreiniging tegen te gaan. Het onderzoeksproject LABPLAS wordt gefinancierd door Horizon 2020. Namens de Open Universiteit maken dr. Jikke van Wijnen en promovenda Sya Hoeke deel uit van het onderzoeksteam.

Micro- en nanoplastics in het milieu

Plastic afval komt in het milieu terecht als gevolg van een slechte afvalinzameling en –verwerking. In het milieu fragmenteert het dan vervolgens tot microplastics (MPs). Deze MPs die vaak niet groter zijn dan zandkorrels, kunnen slecht uit het milieu worden verwijderd. Ook MPs kunnen weer fragmenteren tot nog kleinere plastic deeltjes, de zogenaamde nanoplastics, waardoor de biologische beschikbaarheid en daarmee het effect op verschillende organismen toe kan nemen. Micro- en nanoplastics worden samen aangeduid als SMNP. Er is enerzijds onderzoek nodig naar alternatieven voor plastic en anderzijds naar maatregelen die moeten worden genomen om te voorkomen dat SMNP in het milieu terechtkomen.

LABPLAS

Binnen LABPLAS gaan wetenschappers een aantal instrumenten ontwikkelen. Deze instrumenten monitoren de plasticverontreiniging, analyseren de afbraak van kunststoffen en geven een indruk van de grootte van het milieuprobleem dat veroorzaakt wordt door kunststoffen. Hierbij kijken ze ook naar bruikbare beperkingsstrategieën. Daarnaast richten ze zich op het beter informeren van consumenten over de gevolgen van plasticverontreiniging. Horizon 2020 heeft ruim vijf miljoen euro toegekend aan LABPLAS, voluit Land-Based Solutions for Plastics in the Sea. Het onderzoek is in juni 2021 van start gegaan en duurt vier jaar.

Rol voor de Europese Unie

Alhoewel plasticvervuiling natuurlijk een wereldwijd probleem is, steunen de onderzoekers binnen LABPLAS de leidende rol die de Europese Unie aanneemt om het probleem op te lossen. Het onderzoeksproject kiest voor een multi-actor benadering, waarbij wetenschappelijke kennis wordt opgedaan en wetenschappers, technici, onderzoeksorganisaties en bedrijven op verschillende niveaus samenwerken (maatschappij, industrie, beleid).

Onderzoekers Open Universiteit

Dr. Jikke van Wijnen, universitair docent binnen de vakgroep Milieuwetenschappen van de Open Universiteit, gaat binnen het onderzoeksproject aan de slag met de ontwikkeling van ePLAS, een European Plastics Information System en het ontwikkelen van een online cursus die tot een beter begrip en beheer van SMNP moet leiden voor beleidsmakers. Promovenda Sya Hoeke neemt deel aan een casestudy naar bandenslijtage, waarbij LABPLAS-instrumenten zullen worden getest.