null Open Universiteit ontwikkelt blended care programma tegen chronische pijn

Open Universiteit ontwikkelt blended care programma tegen chronische pijn

Veel mensen leven met chronische pijn. Psychologische ondersteuning kan helpen, maar de wachtlijsten zijn lang. Kan een slimme mix van een app met oefeningen enerzijds en begeleiding van een fysiotherapeut anderzijds helpen chronische pijn te verminderen? Dat gaat een interdisciplinair team van de Open Universiteit uitzoeken. Het team ontwikkelt een blended care pijnprogramma en gaat de haalbaarheid uittesten met fysiopraktijken in Limburg.

Ondersteuning bij chronische pijn

Er zijn bewezen effectieve psychologische behandelingen voor mensen met chronische pijn. Denk bijvoorbeeld aan cognitieve gedragstherapie (CBT) en Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Maar vaak gaat er een lange tijd overheen voordat deze mensen psychologische ondersteuning krijgen. In de tussentijd worden veel patiënten al behandeld door een fysiotherapeut. Het blended care programma combineert deze werelden: digitale oefeningen en psycho-educatie gebaseerd op ACT en CBT worden geïntegreerd in de behandelpraktijk van de fysiotherapeut. Patiënten kunnen thuis (fysiek en mentaal) oefenen en hun voortgang registreren, terwijl de therapeut via een digitaal dashboard inzicht krijgt en gericht feedback kan geven.

Het programma wordt samen met Blended Clinic ontwikkeld en het wordt in samenwerking met fysiopraktijken in Limburg uitgetest. Zo blijft de behandeling ook tussen afspraken door actief, en onderzoekt het projectteam of deze geïntegreerde aanpak ('blended care') zowel effectief als haalbaar is in de eerstelijnszorg.

App in combinatie met persoonlijke begeleiding

Van Vliet: 'Wij gaan een gebruiksvriendelijk programma ontwikkelen, gebaseerd op bewezen psychologische behandelingen zoals ACT en CBT. De oefeningen en psycho-educatie zijn zo ontworpen dat patiënten er thuis actief mee aan de slag kunnen. Tegelijkertijd kan de fysiotherapeut via een digitaal dashboard zien hoe het gaat met de fysio-oefeningen en zo gerichter opvolgen en bijsturen. Op die manier willen we onderzoeken of dit programma de continuïteit van zorg kan vergroten en zowel patiënten als therapeuten beter kan ondersteunen in de dagelijkse praktijk.'

Haalbaar in de praktijk

Het onderzoeksteam wil met dit project aantonen dat blended pijnzorg wél werkbaar is in de eerste lijn. 'Veel innovaties lopen stuk als het aankomt op implementatie in het echte zorgproces. Wij willen testen of een praktijkklare interventie wél landt. We kijken dus naar de haalbaarheid. Kunnen patiënten en zorgverleners er in het dagelijks werk mee uit de voeten? Worden patiënten thuis beter ondersteund en kunnen zorgverleners hen gericht opvolgen en bijsturen? Het motto is 'Eerst bewijzen dat het haalbaar en effectief is, daarna pas opschalen'.'

Grondwerk voor AI-ondersteuning

Op de langere termijn is het misschien mogelijk om AI in te schakelen voor het personaliseren van behandelings- en timing-suggesties. Het onderzoeksteam verricht in dit project ook grondwerk om die mogelijkheid verder te onderzoeken. Denk daarbij aan het ontwikkelen van een datamodel/variabelen, transparante besluitregels, modellen voor interventiekeuze en timing en het verkennen van een risicostratificatie. Maar deze zaken worden in het project nog niet klinisch ingezet. En het is ook niet de bedoeling om de zorgverlener te vervangen.

Samenwerking Blended Clinic

Het pijnprogramma wordt ontwikkeld en uitgetest in samenwerking met Blended Clinic. Blended Clinic is een gezondheidszorg-techbedrijf, gevestigd op de Brightlands Smart Services Campus, dat is gespecialiseerd in blended care oplossingen voor neurologische revalidatie en thuistherapie. Het is de bedoeling dat de interventie, indien bewezen effectief en haalbaar, standaard onderdeel gaat uitmaken van het aanbod van Blended Clinic.

Over het project

Het onderzoek maakt deel uit van het interdisciplinaire programma Innovating for Resilience, waarin de Open Universiteit samen met partners maatschappelijke uitdagingen vanuit verschillende invalshoeken onderzoekt. Het project loopt tot 2028.

Het onderzoeksteam bestaat uit:

dr. Christine van Vliet - projectaanvrager, faculteit Psychologie - Innovating for Resilience UD; onderzoeksgebied: gezondheidspsychologie/gedragsverandering;
dr. Sien Devriendt - co-aanvrager, faculteit Rechten - Innovating for Resilience UD, onderzoeksgebied: privacy/databescherming/AI-recht;
prof. dr. Catherine Bolman - co-aanvrager, Psychologie, onderzoeksgebied: e/mHealth-toepassingen (optimaliseren van bereik en gebruik bij kwetsbare doelgroepen);
prof. dr. ing. Mat Leers - co-aanvrager, faculteit Bètawetenschappen; onderzoeksgebied: data/klinische parameters;
drs. Alissa Paas, MSc - PhD-onderzoeker en medeontwerper van interventie en studieopzet;
dr. Emelien Lauwerier - inhoudelijke sparringpartner over chronische pijn (praktijkinzichten voor content).