Promotie: Impact cybercrime minstens even groot als die van traditionele criminaliteit
Impact van cybercrime onderschat?
Cybercrime is de afgelopen decennia sterk toegenomen. Politie en samenleving zien cybercrime vaak als minder ernstig dan traditionele criminaliteit. Slachtoffers krijgen daardoor niet altijd de steun en erkenning die zij nodig hebben. Borwell onderzocht hoe slachtoffers van cybercrime de gevolgen ervaren, welke behoeften zij hebben en hoe zij het doen van aangifte of melding beleven.
Stress, een aangetast zelfbeeld, en sterkere behoeften
Uit enquêtes onder slachtoffers bleek dat slachtoffers van online vermogensdelicten (bankhelpdeskfraude, hacken van bankaccounts) tijdens het delict of de ontdekking daarvan meer stress ervaren dan slachtoffers van traditionele delicten (babbeltrucs en woninginbraak). Ook wordt hun zelfbeeld meer aangetast: er is meer zelfverwijt en schaamte. Dat laatste geldt ook voor slachtoffers van beeldgerelateerd seksueel misbruik (zoals sextortion en wraakporno): zij ervaren meer stress, zelfverwijt en schaamte dan slachtoffers van fysieke aanranding.
Slachtoffers van online vermogenscriminaliteit hebben daarnaast, in vergelijking met de traditionele varianten, sterkere emotionele, sociale en praktische behoeften. Bijvoorbeeld erkenning van het delict, toegankelijke hulp en preventieadvies. Opvallend is ook dat online aangevers van cybercrime minder tevreden zijn over het proces dan slachtoffers die in persoon aangifte doen.
Cybercrime als High Impact Crime
Borwell pleit voor een herbezinning op de rol van de politie. Zij adviseert om cybercrime te behandelen als High Impact Crime, zodat slachtoffers dezelfde erkenning en ondersteuning krijgen als slachtoffers van bijvoorbeeld woninginbraak. Daarbij adviseert ze om verder te kijken dan financiële schade en het opsporingsproces en te zorgen voor maatwerk. Impact en behoeften bleken namelijk te verschillen naar bijvoorbeeld leeftijd, sociaaleconomische status en victim blaming vanuit de omgeving. Ook benadrukt ze het belang van zelfbeeldherstel na online slachtofferschap. Een oordeelloze en begripvolle benadering is daarbij essentieel, zodat wordt voorkomen dat de schuld bewust of onbewust bij slachtoffers wordt gelegd. Verder bepleit ze verbetering van het aangifteproces. De politie benut haar bevindingen al in de nieuwe werkwijze Digitaal ter plaatse, waarbij de politie desgewenst slachtoffers thuis bezoekt voor eerste hulp en ondersteuning.
Promotie Jildau Borwell
Jildau Borwell (1988, Leeuwarden) is promovendus bij de faculteit Rechtswetenschappen van de Open Universiteit en de onderzoeksgroep Cybersafety van NHL Stenden Hogeschool. Daarnaast werkt zij als senior cybercrime analist bij de politie Noord-Nederland en doet zij onderzoek naar de ontwikkelpaden van cybercrimedaders aan De Haagse Hogeschool.
Op vrijdag 17 oktober 2025 om 13.30 uur verdedigt zij haar proefschrift 'Unravelling the impact of cybercrime – Understanding victim experiences and implications for police practice' (De impact van cybercrime ontrafeld: Inzicht in slachtofferervaringen en implicaties voor de politiepraktijk) aan de Open Universiteit in Heerlen. Promotor is prof. dr. Wouter Stol (Open Universiteit, politie Noord-Nederland en Politieacademie). Copromotor is dr. Jurjen Jansen (NHL Stenden Hogeschool en Politieacademie). De promotie is live bij te wonen bij de Open Universiteit in Heerlen en online te volgen via ou.nl/live.
