null Promotie: Meten is weten: hoe kan de waarde van enterprise architectuur worden vergroot?

INK_promotie_Henk_Plessius_24746_head_large.jpg

Promotie: Meten is weten: hoe kan de waarde van enterprise architectuur worden vergroot?

Kan de bijdrage die enterprise architectuur levert aan organisaties, gemeten worden? In zijn proefschrift ‘The Value of Enterprise Architecture – An Elusive Quantity?’ onderzoekt Henk Plessius deze vraag en ontwikkelt een instrument om tot een oordeel te komen over de bijdrage die enterprise architectuur levert aan een organisatie. Het instrument vraagt aan drie doelgroepen om een oordeel hierover te geven op 31 aspecten. Door de uitkomsten onderling te vergelijken en af te zetten tegen de doelen van de organisatie, wordt duidelijk waar verbeteringen mogelijk zijn en op welke manier de waarde van enterprise architectuur kan worden vergroot.

Waarde enterprise architectuur

Veel enterprise architecten zullen de vraag naar hun bijdrage herkennen. Nog afgelopen jaar bleek uit een enquête (Bizzdesign. State of Enterprise Architecture 2023) onder ruim 1000 respondenten wereldwijd die allemaal op de een of andere manier betrokken zijn bij enterprise architectuur, dat 'het verbeteren van de communicatie over de waarde die enterprise architectuur toevoegt aan de organisatie', de hoogste prioriteit heeft.

Framework

Echter, het is niet eenduidig vastgelegd wat precies bedoeld wordt met 'de waarde van enterprise architectuur'. Een algemeen geaccepteerde reeks aspecten om deze waarde te bepalen ontbreekt. Henk Plessius ontwikkelde hiervoor het (extended) Enterprise Architecture Value Framework, gebaseerd op strikte definities van de onderliggende concepten.

Betrokkenen

Ook het aandeel dat enterprise architectuur heeft tijdens en na implementaties is niet goed vast te stellen. Henk Plessius koos ervoor om niet te proberen een objectieve meting uit te voeren, maar te vragen naar het (subjectieve) oordeel van betrokkenen. Hij testte de drie ontwikkelde vragenlijsten in casestudies en met behulp van een enquête. Uit de casestudies bleek dat de uitkomsten een waardevolle bijdrage geven in discussies over hoe de enterprise architectuur meer waarde voor de organisatie kan leveren.

Ecosysteem

Henk Plessius onderzocht tevens hoe het denken over enterprise architectuur in de afgelopen 25 jaar is veranderd. Waar in de eerste periode de enterprise architectuur sterk intern gericht is op de afstemming van de informatietechnologie en de bedrijfsprocessen, wordt in de loop van de tijd steeds sterker ook de buitenwereld van de organisatie meegenomen: het ecosysteem waarin de organisatie functioneert. Daarbij ziet hij de laatste jaren ook een verschuiving van een sturende naar een meer coördinerende rol van de enterprise architectuur. Trends, die naar verwachting de komende jaren steeds belangrijker worden.

Over Henk Plessius

Henk Plessius (Haarlem, 1949) heeft gewerkt als docent, curriculum ontwikkelaar, onderzoeker en leidinggevende in het HBO, het universitair onderwijs en in opleidingen voor beroepsbeoefenaren. Naast enterprise architectuur is hij in hoge mate geïnteresseerd in duurzaamheid van informatietechnologie.

Hij verdedigt op donderdag 31 oktober 2024 om 13.30 uur zijn proefschrift getiteld 'The Value of Enterprise Architecture – An Elusive Quantity?' bij de faculteit Bètawetenschappen van de Open Universiteit in Heerlen.

Promotor is prof. dr. ir. J.M. Versendaal (Open Universiteit), copromotoren zijn dr. ing. J.P.P. Ravesteijn (Hogeschool Utrecht) en dr. ir. M.E. van Steenbergen (Hogeschool Utrecht). De promotie is live bij te wonen bij de Open Universiteit in Heerlen en online te volgen via ou.nl/live.