Vitaal of juist uitgeput? Thuiswerken en welzijn in lockdown
Thuiswerken tijdens de COVID-19-lockdown was vaak niet vrijwillig. De plotse overstap werd dan ook lang niet door iedereen van harte omarmd, terwijl die voor anderen juist wel als een verademing werd ervaren. Welke invloed had die houding ten opzichte van thuiswerken op het welzijn van medewerkers? Joris Van Ruysseveldt, Karen van Dam en Peter Verboon van de faculteit Psychologie van de Open Universiteit onderzochten die vraag onder 173 thuiswerkers tijdens de eerste lockdown in 2020.
De invloed van het thuiswerken bleek sterk af te hangen van de houding die medewerkers hadden tegenover het thuiswerken. Stonden ze er positief tegenover, dan ervaren ze vaak minder emotionele uitputting en meer vitaliteit. Maar stonden ze er negatief tegenover, dan ervaren ze juist vaak emotionele uitputting.
Coping-potentieel en emoties als voorspellers
Of medewerkers door het thuiswerken meer positieve of negatieve emoties ervoeren, bleek samen te hangen met hoe ze zelf dachten dat ze in staat waren om te kunnen omgaan met moeilijke situaties: hun coping-potentieel. Zoals voorspeld door de appraisal theory (die stelt dat onze emoties niet direct worden veroorzaakt door een stresserende situatie of gebeurtenis, maar door hoe we die situatie of gebeurtenis evalueren of waarderen als bedreigend, hinderlijk of juist uitdagend) liet coping-potentieel sterke relaties zien met positieve en negatieve emoties die medewerkers ervaren bij het thuiswerken. Thuiswerkers die hun coping-potentieel hoger inschatten, hadden meer positieve emoties, en bij hen leidde een positieve beoordeling van thuiswerken tot meer vitaliteit. Mensen met een lagere inschatting van hun coping-potentieel ervoeren meer negatieve emoties door de nadelen van thuiswerken die zij ervoeren. Dat leidde bij deze groep tot meer emotionele uitputting.
Praktische implicaties
Om thuiswerkers vitaal te houden, is het belangrijk om het thuiswerk zo in te richten dat thuiswerkers het als voordelig ervaren. Het bieden van mogelijkheden om werktijd zelfstandig in te plannen en ruimte te creëren voor andere activiteiten, zoals ontspanning, kan hierbij helpen. Ook moet er aandacht zijn voor een thuiswerkplek die rust en concentratie waarborgt en voor geschikte technologische apparatuur, tools en apps die het thuiswerk en de communicatie en samenwerking tussen de organisatieleden effectief ondersteunen.
De resultaten werden gepubliceerd in het tijdschrift Gedrag & Organisatie.