23198_Kinderenvandekolonie_head_large.jpg

Nieuws

 

Nieuwsbrief maart 2025

Evenement ter afsluiting Kinderen van de Kolonie in het Mijnmuseum 13 juni
Op vrijdagmiddag 13 juni vindt in het mijnmuseum een feestelijk evenement plaats voor kinderen en kleinkinderen van mijnwerkers. Wat betekent het voor hen dat ze kind zijn van een mijnwerker? Op deze middag komen zij aan het woord over hun ervaringen, opgroeien in een mijnwerkersgezin, de mijnsluiting, en hoe ze die en de periode daarna hebben beleefd. Hoe hebben ze hun leven opgebouwd en hoe kijken ze naar de mijnstreek nu? En hoe zit dat voor de generatie kleinkinderen? Het programma wordt omlijst met poëzie en muziek. Deelnemers kunnen verhalen delen op speciale 'babbelboxen'. Deze middag vormt de feestelijke afsluiting van het project 'Kinderen van de kolonie', waarin vanuit de Open Universiteit in Heerlen 30 mijnwerkerskinderen zijn geïnterviewd.

Locatie: Nederlands Mijnmuseum, Doctor Poelsstraat 29, 6411 HG Heerlen.
Tijd: 14.00 - 17.00 uur.
Aanmelden: via kinderenvandekolonie@ou.nl.

Publicaties
De geschiedenis van het Limburgse landschap staat centraal in het nieuwe Jaarboek van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg (2024). Eén van de bijdragen aan het jaarboek komt voort uit ons project. In dat artikel beschrijven Wim de Jong, Susan Hogervorst en Maurice Paulissen hoe mensen terugkijken op de veranderingen in hun woonomgeving door de opkomst en de ondergang van de steenkolenmijnen. Interviews met mijnwerkers en hun (klein)kinderen laten zien hoe bewoners van de mijnstreek hun kijk op de omgeving aanpasten door de veranderingen van 'groen naar zwart' rond 1900 en weer terug naar 'groen' na 1965. Je voelt steeds de spanning tussen vooruitgangsdenken en weemoed om wat er in het landschap verloren is gegaan door de komst van de mijnen en later door hun sluiting. Voor het artikel hebben we niet alleen gebruik gemaakt van de interviews die Wim in de mijnstreek heeft gehouden, maar ook van dialectopnames uit de periode 1965-1977.

Meeting met partners
Afgelopen najaar organiseerden Maurice Paulissen en Susan Hogervorst namens de Open Universiteit een bijeenkomst met mensen uit de Drentse cultuur- en mediawereld over ons oral history-deelproject Kinderen van de veenkolonie. We waren te gast in het Veenloopcentrum in Weiteveen. Bij de bijeenkomst waren mensen van het Drents Archief, het Drents Museum, de regionale media, ErfgoedNetwerk Emmen en de Gemeente Emmen deel. De bijeenkomst had twee doelen. In de bijeenkomst hebben we gesproken over wat er zoal uit de interviews naar voren kwam. Nou is Maurice nog volop bezig is met het terugluisteren van het interviewmateriaal. De komende tijd zullen dus nog meer resultaten naar voren komen uit die vele uren gesprekken met kinderen, kleinkinderen en soms achterkleinkinderen van mensen die bij de vervening van Zuidoost-Drenthe betrokken zijn geweest.

Kinderen van de kolonie in de media

Als vervolg op de bijeenkomst in Weiteveen werd Maurice pas geleden door het tijdschrift Waardeel van de Drentse Historische Vereniging geïnterviewd. Dat interview verschijnt in het komende nummer van Waardeel. Maurice vertelt over zijn interviews in Zuidoost-Drenthe en ook over het Limburgse deel van het onderzoek. Weet je trouwens wat de naam van het tijdschrift, Waardeel, betekent?

Betekenis Waardeel
Een waardeel was een aandeel in de marke, en die marken waren de vaak uitgestrekte heide- en veengebieden. Tot in de negentiende eeuw werden dat soort 'woeste gronden' samen gebruikt en beheerd door bewoners uit de dorpen rond het veen en de heide. In Drenthe waren het vaak vooral de (grotere) boeren die vanouds waardelen voor de markegronden hadden. Ook in de rest van Nederland en grote delen van Europa waren dat soort uitgestrekte veen- en heidegebieden belangrijk voor de dorpssamenlevingen. Er is dan ook veel strijd gevoerd over het dagelijks gebruik en het voortbestaan van de 'woeste gronden'. Uiteindelijk zijn in Zuidoost-Drenthe veel veengronden door de markegenoten verkocht aan verveners en zijn veel heidegronden ontgonnen toen dat technisch mogelijk werd door onder andere de komst van kunstmest.

Op 29 januari 2025 werd Wim geïnterviewd door De Limburger over de uitkomsten van het project. Op 9 december 2024 was hij te gast bij omroep L1 om te vertellen over het project.