Muziek als sleutel tot overtuigende auditcommunicatie

Hij ontdekte dat de effectiviteit van auditcommunicatie niet alleen afhangt van de inhoud van de bevindingen, maar ook van de muzikale en emotionele vorm waarin ze worden uitgesproken: auditors veel kunnen leren van muziek. In zijn proefschrift laat hij zien dat het verschil tussen gehoord worden en genegeerd worden vaak niet in de woorden zit, maar in hoe de boodschap klinkt.

Bewust de stem gebruiken

Auditors kunnen in hun stem bewust gebruikmaken van muzikale elementen, dynamiek, ritme, toonhoogte en tempo, om de emotionele kracht van hun boodschap beter af te stemmen op de situatie. Soms is het belangrijk om tijdens een gesprek rust en betrouwbaarheid uit te stralen.
Een rustige toon kan uitnodigen tot luisteren, vertrouwen wekken en een open sfeer creëren.

In andere gevallen is juist een krachtige en betrokken toon nodig om de urgentie van het onderwerp voelbaar te maken en mensen in beweging te brengen. De kunst is om de toon af te stemmen op het moment: te veel rust kan de urgentie verzwakken, terwijl te veel kracht juist weerstand kan oproepen.

Auditors geven regelmatig risicowaarschuwingen af, bijvoorbeeld over IT-projecten die dreigen te mislukken, maar die waarschuwingen leiden niet altijd tot actie. Dat verschijnsel staat bekend als het 'deaf effect': De boodschap wordt wel gehoord, maar er wordt weinig mee gedaan. Daarom is het volgens Yap belangrijk dat auditors goed letten op hoe ze hun boodschap overbrengen, want dat bepaalt of hun waarschuwing wordt gehoord en serieus genomen.

Hoopvolle of angstige boodschap

Leon Yap onderzocht of auditors hun effectiviteit kunnen vergroten door niet alleen te letten op wat ze zeggen, maar vooral op hoe ze dat doen. Uit het onderzoek blijkt dat stemgebruik daadwerkelijk invloed heeft op hoe een risicowaarschuwing wordt ontvangen.

Variatie in dynamiek en ritme zorgt ervoor dat er beter wordt geluisterd en de boodschap serieuzer wordt genomen. Een hoopvolle toon klinkt vriendelijk en geruststellend, maar kan er juist toe leiden dat men denkt dat het probleem wel meevalt. Een meer urgente toon, waarin lichte spanning of bezorgdheid doorklinkt, maakt mensen alerter en vergroot de kans dat er daadwerkelijk wordt ingegrepen. Toch kiezen auditors in de praktijk vaak voor een rustige, beheerste toon om professioneel over te komen, terwijl die stijl niet altijd het gewenste effect heeft.

Jasmine Sendar

In een van de experimenten luisterden professionals naar een gesproken risicowaarschuwing van een internal auditor over een IT-project dat dreigde te ontsporen. De inhoud van de boodschap bleef identiek, maar de muzikale elementen in de stem (toonhoogte, ritme, dynamiek en tempo) werden telkens subtiel aangepast. Door deze verschillen klonk de boodschap in de ene versie hoopvol, en in de andere angstig, waarbij die laatste variant de urgentie van het risico sterker overbracht.

Voor de opnames van het experiment werkte Leon Yap samen met Jasmine Sendar, een Nederlandse actrice bekend van televisie en theater. Met haar ervaring in stemgebruik wist zij het verschil tussen een hoopvolle en een angstige toon op subtiele, maar overtuigende wijze over te brengen.

Conclusie

De resultaten waren duidelijk: een boodschap waarin angst hoorbaar doorklonk, leidde tot een hogere risicoperceptie en een grotere bereidheid om in te grijpen. Werd dezelfde boodschap in een hoopvolle toon uitgesproken, dan hadden luisteraars juist meer de neiging te denken dat er niet direct ingegrepen hoefde te worden. Het onderzoek laat zien dat de kracht van auditcommunicatie niet zit in wat je zegt, maar in hoe een boodschap resoneert bij degene die haar hoort.

Over Leon Yap

Leon Yap (Dordrecht, 1978) is auditor en onderzoeker aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij heeft een bijzondere interesse in communicatie en gedrag. Na studies in bedrijfskunde en internal auditing aan de Erasmus Universiteit Rotterdam combineerde hij zijn vak met zijn tweede passie: muziek. Hij werkte in diverse functies in internal audit, risicomanagement en consultancy.

Daarnaast volgde hij een opleiding tot zangdocent in Kopenhagen (Complete Vocal Technique) en won hij in New York een award voor beste zanger. Die muzikale achtergrond vormde later de inspiratie voor zijn onderzoek naar stemgebruik in auditcommunicatie. Zijn proefschrift brengt die werelden samen: muziek als sleutel tot overtuigende auditcommunicatie.

Op vrijdag 21 november 2025 om 13.30 uur verdedigt hij zijn proefschrift 'The Sound of Warnings - A Musical Approach to Internal Audit Effectiveness' aan de faculteit Bètawetenschappen van de Open Universiteit in Heerlen.

De promotores zijn em. prof. dr. Arno L.P. Nuijten (Open Universiteit) en prof. dr. Harry Commandeur (Erasmus Universiteit Rotterdam). Copromotor is dr. Nick Benschop, (Nyenrode Business University). De promotie is live bij te wonen bij de Open Universiteit in Heerlen en kan online worden gevolgd via ou.nl/live.