Promotie: Het realisme van stadsportretten van Jeruzalem uit de 15e en 16e eeuw
Hierin toont Van Empelen aan dat de werken weliswaar als realistisch kunnen worden beschouwd, maar ook afwijkingen vertonen die tot twijfelachtige toeschrijvingen hebben geleid. Bovendien biedt het onderzoek nieuwe inzichten in de constructie van de stadsportretten en het aanzicht van de zuidelijke stadsmuur vóór de nieuwbouw tussen 1537 en 1542.
Interdisciplinair
Het gangbare oordeel over het realisme van de stadsportretten berust grotendeels op een globale visuele indruk en is onvoldoende onderbouwd. Louis van Empelen koos in zijn onderzoek voor een interdisciplinaire aanpak, waarbij inzichten uit de kunstgeschiedenis, (bouw)geschiedenis, archeologie, esthetische filosofie, cartografie en meetkunde worden gecombineerd. Hierdoor levert het proefschrift een veelzijdige bijdrage aan het cultuurwetenschappelijk onderzoek.
Objectief meetinstrument
In plaats van een intuïtieve beoordeling van de overeenkomsten tussen afbeelding en werkelijkheid is een concreet en objectief meetinstrument toegepast. De stadsportretten zijn daarmee onderzocht op drie kernaspecten: overeenkomst van de gezichtsbepalende bouwwerken en stadsstructuur met de reconstructie en perspectiefwerking. Dit onderzoek vormt daarmee een aanvulling op de gebruikelijke kunsthistorische en geschiedkundige benaderingen.
Stadsstructuur intact
Voor een verantwoorde vergelijking met de werkelijkheid is een zo nauwkeurig mogelijke reconstructie van het stadsaanzicht van Jeruzalem rond 1500 noodzakelijk. Die is goed te verkrijgen, omdat de gezichtsbepalende bouwwerken en de historische stadsstructuur van de Oude Stad grotendeels intact zijn gebleven. De gedetailleerde reconstructie is gebaseerd op negentiende-eeuwse foto's, pelgrimsverslagen, beschrijvingen van vroege Islamitische historici en archeologisch en bouwhistorisch onderzoek.
Promotie Louis van Empelen
Louis van Empelen (Amsterdam, 1941) is promovendus aan de faculteit Cultuurwetenschappen van de Open Universiteit. Hij behaalde een ingenieursdiploma Elektrotechniek aan de TU Delft (1974) en doctoraaldiploma in Bedrijfskunde (Interfaculteit Bedrijfskunde TU/EUR, 1973). Na een loopbaan van radiotechnicus tot bedrijfsdirecteur van een elektriciteitscentrale volgden nog vier masterdiploma’s, in Cultuurwetenschappen (OU, 1998), Kunstgeschiedenis (UU, 2003), Geschiedenis (UU, 2004) en Filosofie (EUR, 2011).
Op vrijdag 4 april 2025 om 13.30 uur verdedigt hij zijn proefschrift 'Jerusalem naert leven also het noch huyden ten dage leit – Het realisme van de stadsportretten van Erhard Reuwich, Jan van Scorel en een anonieme tekenaar'.
De promotor is prof. dr. em. Paul B.M. van den Akker (Open Universiteit). De promotie is live bij te wonen bij de Open Universiteit in Heerlen of online te volgen via ou.nl/live.
