Klassenmanagement

Effectief klassenmanagement wil zeggen dat de leerkracht zich bewust is van wat er gebeurt in de klas en in staat is een omgeving te creëren waarin leerlingen met de leerstof bezig willen zijn. Beginnende leerkrachten moeten deze belangrijke vaardigheid ontwikkelen. Om ze daarbij te helpen, is het nuttig om te weten hoe beginnende leerkrachten en hoe ‘experts’ de gebeurtenissen in de klas waarnemen en interpreteren en wat de verschillen zijn. Charlotte Wolff onderzocht dit door leerkrachten video’s te tonen van probleemsituaties in de klas. Ze analyseerde onder meer hun reacties, gedachten en oogbewegingen.

Aandachtsgebieden en kijkpatronen

Wolff stelde vast dat de experts vooral letten op hoe leerlingen bezig zijn met leren en wat de leraar doet (of niet doet) om dit leerproces bij te sturen. Beginnende leraren zijn meer bezig met gedragsnormen en disciplinehandhaving. Ook de kijkpatronen blijken verschillend. Experts concentreren hun blik op interacties tussen leerlingen onderling en tussen leerlingen en de leerkracht. Op basis van hun ervaring weten zij waar relevante informatie voor mogelijke problemen te halen is en ze kunnen deze snel interpreteren en effectief handelen. Beginnende leerkrachten verspreiden hun aandacht juist over de hele klas en laten hun blik vervolgens leiden door opvallende zaken in het beeld. Dat vertraagt hun vermogen om effectief problemen te beheren.

Model voor leerkrachten

Door hun gespreide blik en aandacht voor wangedrag missen beginnende leerkrachten de signalen die de experts dan al hebben opgepikt. Denk bijvoorbeeld aan het effect van afleidende leerlingen op de rest van de klas, lichamelijke bewegingen en houdingen en aan wat er op de tafels ligt. Op basis van de resultaten ontwikkelde Wolff een model dat kan worden ingezet in lerarenopleidingsprogramma’s om de expertise van beginnende leerkrachten in effectief klassenmanagement verder te ontwikkelen.

Meer weten?

De winnaar van de Dissertatieprijs 2016 wordt bekend gemaakt tijdens de openingssessie van de Onderwijs Research Dagen 2017 in Antwerpen op woensdag 28 juni 2017.

Bekijk de presentatie van Charlotte Wolff over haar onderzoek tijdens de verdediging van haar proefschrift.

Download het proefschrift van Charlotte Wolff met de titel 'Revisiting ‘withitness': differences in teachers representations, perceptions, and interpretations of classroom management'.

Meer over het Welten-instituut…

Meer nieuws van het Welten-instituut… (selecteer Onderwijswetenschappen)