null Expertmeeting mijnschade: pleidooi voor een regionaal instituut voor de afwikkeling van mijnschade in Limburg

Expertmeeting mijnschade: pleidooi voor een regionaal instituut voor de afwikkeling van mijnschade in Limburg

Er moet een regionaal instituut in Limburg worden opgericht dat kennis en expertise bundelt, burgers adviseert en begeleidt bij de afwikkeling van schade veroorzaakt door voormalige mijnbouw. Dat vinden de Open Universiteit en de Gemeente Heerlen. Zij worden hierin gesteund door de 9 overige 'mijngemeenten' in Limburg en de provincie Limburg. Een voorstel voor zo’n instituut ligt er, en is inmiddels aangeboden aan staatssecretaris Hans Vijlbrief van Mijnbouw.

Het Instituut Milieu, Mens en Mijnbouw Limburg (I3ML) werd tijdens een expertmeeting op 17 mei 2023 gepresenteerd door Casper Gelderblom, wethouder van de gemeente Heerlen en Michiel Tjepkema, hoogleraar Overheidsaansprakelijkheid en mijnbouwschade aan de Open Universiteit.

Meest schrijnende schadegevallen

Alleen voor de meest schrijnende schadegevallen bestaat op dit moment een regeling. Deze wordt afgehandeld door de Stichting Calamiteitenfonds (mijn)waterschade Limburg. Voor alle andere gevallen bestaat er op dit moment nog geen schaderegeling, terwijl in 2020 al juridisch is bepaald dat er geen verjaring meer zit op het vragen voor een schadevergoeding voor mijnbouwschade. I3ML zou hiervoor de oplossing zijn.

Stijgend mijnwater

Tijdens de expertmeeting werd in kaart gebracht wat de na-ijlende effecten van mijnbouw in Zuid-Limburg eigenlijk zijn. Sinkholes, verzakkingen, bodembeweging en aardbevingen worden veroorzaakt door het stijgende mijnwater. Dit leidt tot schade aan woningen. Van kleine scheuren tot grote gaten en huizen die langzaam verzakken. Meer dan 10.000 woningen hebben inmiddels schade opgelopen door voormalige mijnbouw.

Lessen uit Groningen

Naast de materiële schade was er ook aandacht voor de immateriële schade. Gedupeerden kunnen op dit moment nergens terecht om hun schade te verhalen. Tijdens de bijeenkomst werd ook aandacht besteed aan de lessen die uit de situatie in Groningen kunnen worden getrokken. Herman Bröring, hoogleraar bestuursrecht, benadrukte dat de aard en omvang van het probleem gekend moeten zijn om duurzame oplossingen te vinden. Ook stelde hij voor om bewoners actief te betrekken en schade niet of beperkt op basis van aansprakelijkheidsrecht af te handelen.

Vele gezichten

Tijdens de expertmeeting werd duidelijk dat mijnschade in Limburg vele gezichten kent. Alle deskundigen leverden vanuit hun eigen onderzoeksgebied een belangrijke bijdrage aan de vraag hoe een schaderegeling in Limburg er uit moet komen te zien en hoe gedupeerden op de best mogelijke manier gehoord en geholpen moeten worden. Op 25 mei 2023 gaat staatssecretaris Vijlbrief in gesprek met de gemeente Heerlen en onderzoekers van de Open Universiteit.

Media

Lees het artikel in De Limburger: Heerlen en Open Universiteit willen nieuw instituut voor alle mijnschade in Zuid-Limburg
Bekijk de reportage op L1 en het artikel op 1Limburg hier: 'Algemene regeling vergoeding mijnschade nodig' - 1Limburg
Op L1 Radio werd in het programma De Stemming uitgebreid aandacht besteed aan het voorstel voor instituut I3ML: De Stemming - 21 mei 2023 - L1

Presentaties

Bekijk alle presentaties die werden gegeven tijdens de expertmeeting op 17 mei 2023.

De na-ijleffecten van de Limburgse steenkolenwinning (pdf)
Jaap Spaans, senior adviseur water bij bureau Kragten en expert Informatiecentrum Nazorg Steenkoolwinning
Het perspectief van de gedupeerden (pdf)
Maurice Stevens, clusterleider milieu, gemeente Kerkrade
Lessen uit Groningen (pdf)
Herman Bröring, hoogleraar bestuursrecht, Rijksuniversiteit Groningen
Het perspectief van Staatstoezicht op de Mijnen (pdf)
Pieter van den Bergen, Directeur Toezicht, Staatstoezicht op de Mijnen
De Stichting Calamiteitenfonds mijn(water)schade Limburg (pdf)
Jan de Wit, voorzitter Stichting Calamiteitenfonds mijn(water)schade Limburg
Van bezorgdheid en versnippering naar ontzorging en verankering: Pleidooi voor een Instituut Milieu, Mens & Mijnbouw Limburg (I3ML) (pdf)
Casper Gelderblom, wethouder milieu, duurzaamheid en circulariteit, gemeente Heerlen, en Michiel Tjepkema, hoogleraar Overheidsaansprakelijkheid en mijnbouwschade, Open Universiteit.