Hoe zit het met de beroepskennis van mbo-docenten?
Drie jaar lang maakten 22 mbo-docenten uit het domein welzijn en economie van vijf mbo-scholen samen met de onderzoekers conceptmaps van hun kennis, opvattingen en ideeën over hun beroep. Het gaf een uniek kijkje in de rijkdom van het mbo-docentschap. De onderzoekers rapporteren hun bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Vocational Education & Training.
Wat valt op? Alvast een paar inzichten
- Mbo-docenten beschikken over een breed, geïntegreerd en praktijkgericht kennisprofiel.
- De kennis is concreet en specifiek van aard.
- De onderzoekers vonden 24 inhoudelijke thema’s, ondergebracht in zes kennisdomeinen.
- Sectorverschillen zijn zichtbaar: welzijnsdocenten focussen meer op pedagogiek en samenwerking binnen school; economiedocenten gebruiken meer vaktaal en zijn sterker extern georiënteerd.
Tips voor de onderwijspraktijk
- Maak kennis, opvattingen en overtuigingen expliciet: Veel van wat docenten weten en vinden blijft impliciet. Door dit zichtbaar te maken ontstaat ruimte voor verdieping, erkenning en betere afstemming.
- Gebruik de inzichten om (andere?) accenten te leggen in professionalisering en opleiding van docenten: Het brede, praktijkgerichte kennisbeeld biedt kansen om professionalisering te richten op wat mbo-docenten écht van belang vinden en gebruiken.
- Zet concept mapping in om beroepskennis te expliciteren: Het is een krachtige manier om samen inzicht te krijgen in de kennisbasis dat ten grondslag ligt aan het handelen van docenten en om die kennis bespreekbaar te maken.
- Benut de opbrengsten van dit onderzoek voor reflectie op het huidige én toekomstige beroep van de mbo-docent.
De resultaten van het onderzoek van Hagedoorn ondersteunt teams bij het delen van expertise, het herkennen van ondersteuningsvragen en het ontwikkelen van een gezamenlijke taal. Om dit te faciliteren heeft het practoraat Docentprofessionalisering, waar Marjanne Hagedoorn werkzaam is, een tool ontwikkeld: ProfCraften. Deze tool is een handreiking voor iedereen die in dialoog wil gaan over docentprofessionalisering in het mbo.
Het artikel van Marjanne Hagedoorn, Maaike Koopman, Wenja Heusdens en Elly de Bruijn, More than meets the eye: characterising experienced vocational teachers’ knowledge is verschenen in het Journal of Vocational Education & Training en kan daar worden gedownload.
