Nieuw project van ELSA-lab: AI inzetten voor armoedebestrijding
Armoede op elk moment van de dag
Armoede en problematische schulden hebben een grote impact op mensen. Wat de impact is kun je onderzoeken met vragenlijsten. Maar inmiddels is bekend dat je veel betekenisvollere informatie krijgt als je niet heel veel mensen elk één keertje ondervraagt, maar minder mensen juist over langere tijd volgt. Dat gebeurt via een app die bijvoorbeeld een aantal keer per dag een seintje geeft dat een vragenlijstje klaarstaat. Die methode wordt wel ESM (Experience Sampling Method) of EMA (Ecological Momentary Assessment) genoemd. Mensen geven zo meerdere keren per dag aan wat ze op dát moment doen, waar ze op dát moment tegenaan lopen en hoe ze zich op dát moment voelen. Zo krijg je een veel beter beeld van leven met armoede en de keuzes die mensen maken.
Data verzamelen via open source app
De tool die wordt ontwikkeld in dit nieuwe project van ELSA-lab heet SPARK (de Supportive, Personalized, Adaptive Resource Kit). Het project kent twee sporen. Enerzijds is er de technische kant. Onderzoekers gaan een gebruiksvriendelijk open source platform ontwikkelen waarmee onderzoekers data kunnen verzamelen waarmee ze vervolgens een interventie kunnen ontwikkelen, zogenaamde Just In Time Adaptive Interventies (JITAIs). Met de data wordt zichtbaar waar een persoon tegenaan loopt en hoe hij of zij daarmee omgaat. Vervolgens kan die persoon ondersteuning op maat worden gegeven. Het vernieuwende is dat het project de verzamelde informatie gaat koppelen aan een AI-tool. Die tool doorzoekt de data op zoek naar terugkerende patronen, waardoor het niet langer een persoon is die al de data van elke deelnemer hoeft te bekijken om mensen toch verder te helpen. Zo kan hulpverlening en ondersteuning verder worden geoptimaliseerd.
Communicatie op maat
Naast het technische spoor kent het project een tweede traject. Als je mensen vragen laat beantwoorden, is het wel belangrijk dat die vragen enerzijds voor iedereen begrijpelijk zijn, en anderzijds 'valide': de vragen moeten ook echt meten wat je wilt weten. Onderzoekers van de Open Universiteit hebben een methode ontwikkeld om systematisch te kijken naar zowel begrijpelijkheid als validiteit. Doel is te komen tot vragen die iedereen begrijpt en die iedereen ook op dezelfde manier begrijpt (begrijpelijkheid). Tegelijkertijd moeten die vragen wel meten wat je wilt onderzoeken (validiteit).
Het project wordt ondersteund door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Vanuit de Open Universiteit zijn Christine van Vliet, Gjalt-Jorn Peters (beiden faculteit Psychologie), Bart Frijns (faculteit Managementwetenschappen), Frouke Hermens (faculteit Bètawetenschappen), en Jean-Louis Stassen (projectmanager MenR) bij het project betrokken.
Over ELSA-labs
ELSA staat voor Ethical, Legal and Societal Aspects. In Nederland zijn meerdere van zulke labs, die zich elk bezig houden met die ethische, legale, en sociale en maatschappelijke kanten van toepassingen van artificiële intelligentie op een ander onderwerp. Het ELSA-lab in Heerlen richt zich op zulke toepassingen bij armoede en problematische schuld.