Regionaal instituut voor de afwikkeling van mijnschade in Limburg
Het initiatief voor dit instituut werd genomen door de Open Universiteit in samenwerking met de gemeente Heerlen. Het plan dat zij samen opstelden en op 22 mei 2023 naar de staatssecretaris stuurden, werd ondersteund door de 9 overige mijngemeenten in Limburg, de Provincie Limburg en de Stichting Calamiteitenfonds Mijn(water)schade.
Staatssecretaris Vijlbrief
Tijdens een besloten bijeenkomst op 25 mei 2023, sprak een vertegenwoordiging van de regio in Heerlen met de staatssecretaris van Mijnbouw Hans Vijlbrief. Namens de regio waren onder andere gouverneur Emile Roemer, burgemeester Roel Wever, wethouder Casper Gelderblom, voorzitter Calamiteitenfonds Jan de Wit en decaan van de faculteit Rechtswetenschappen Ronald Janse aanwezig. De staatssecretaris gaf groen licht voor de instelling van een werkgroep om het plan voor het instituut I3ML verder uit te werken in de komende maanden. Naar verwachting keert Vijlbrief in de zomer terug naar Heerlen om laatste puntjes op de i te zetten.
10.000 woningen
Naar schatting 10.000 woningen in de Oostelijke en Westelijke mijnstreek krijgen in de komende jaren te maken met schade veroorzaakt door voormalige mijnbouw. Door het stijgende mijnwater ontstaan verzakkingen of komt de grond juist omhoog. Dit zorgt in woningen voor scheuren en verzakkingen in fundamenten. Tot nu toe was er enkel een schaderegeling in Limburg voor zeer ernstige gevallen van schade. Het instituut I3ML gaat inwoners met grote en kleinere schade helpen en ondersteunen. De overheid gaat de kosten van de schadevergoeding verhalen op de rechtsopvolgers van de voormalige mijneigenaren, DSM en Umicor, maar burgers met schade hebben daar verder geen last van. Het Rijk zorgt dat schade wordt vergoed.
Hoogleraar Overheidsaansprakelijkheid en mijnbouwschade
De faculteit Rechtswetenschappen van de Open Universiteit gaat het instituut mee opzetten en onderzoek doen naar overheidsaansprakelijkheid en de afwikkeling van de Limburgse mijnschade. De onlangs aangestelde hoogleraar Overheidsaansprakelijkheid en mijnbouwschade, Michiel Tjepkema, gaat dit onderzoek leiden. Het onderzoek zal zich niet alleen richten op vragen naar juridische aspecten als causaliteit en bewijs, maar ook op de doelmatige en efficiënte vormgeving van het proces van schadevergoeding. Daarnaast gaat Tjepkema onderzoeken hoe bestuursorganen zich op een dienstbare wijze kunnen opstellen en zo de problemen van burgers niet enkel vanuit een strikt juridische invalshoek kunnen benaderen.
'We zetten onze kennis in voor de regio'
Ronald Janse, decaan Rechtswetenschappen: 'Samen met hoogleraar Michiel Tjepkema, wethouder Casper Gelderblom, Jan de Wit van het Calamiteitenfonds en Marc Rongen en Ton Meijvogel van de Provincie heb ik sinds februari intensief samen gewerkt om een door de regio gedragen voorstel op hoofdlijnen te maken voor het I3ML. Ik ben ontzettend blij dat staatssecretaris Vijlbrief bijna al onze uitgangspunten blijkt te delen. Ik ben trots dat de Open Universiteit een stevige bijdrage levert om een bevredigende nieuwe schaderegeling voor de Oostelijke en Westelijke Mijnstreek dichterbij te brengen. We zetten zo onze kennis in voor de regio. Mijn faculteit zal de komende jaren vernieuwend juridisch onderzoek doen naar de afwikkeling van mijnschade en de verduurzaming van mijnbouw. Onze faculteit Cultuurwetenschappen verricht op het moment razend interessant onderzoek naar de beleving van het mijnverleden. Het is ons doel om kennispartners uit binnen- en buitenland aan het I3ML te verbinden. We weten namelijk dat andere mijnstreken in Europa van de ervaringen in Limburg en Groningen kunnen leren.'
