Motiverend
Kelly Meusen, zelf jarenlang onderwijzeres in de bovenbouw van het basisonderwijs, zette een programma op om bij leerlingen van groep 8 de zelfregulatievaardigheid te stimuleren. Dat is de vaardigheid om eigen werk te beoordelen, verbeterpunten te signaleren en daaraan te werken. Een vaardigheid die in het voortgezet onderwijs van groot belang is, maar ook motiverend werkt. In haar onderzoek trainde Meusen leerlingen uit groep 8 in zelfregulatie door middel van formatief toetsen van schrijfopdrachten, waarbij de leerlingen hun eigen of elkaars schrijfopdrachten beoordeelden. 695 leerlingen waren bij het onderzoek betrokken. Meusen deelde ze in drie groepen in. Een groep leerlingen beoordeelde de eigen schrijfopdrachten (self-assessment). Een tweede groep beoordeelde schrijfopdrachten van anderen (peer-assessment). De derde groep was de controlegroep.
Blijvend effect
Het onderzoek van Meusen toont aan dat het mogelijk is om door formatief toetsen leerlingen in groep 8 zelfregulatievaardigheden bij te brengen. Daarbij maakt het niet uit of je dat via self-assessment of via peer-assessment doet. De leerlingen waren niet alleen beter in staat hun leren te reguleren, ze werden ook gemotiveerder en hun persoonlijke interesse in een onderwerp nam toe. Die toename in vaardigheden en in motivatie zakte niet weg: ook na de zomervakantie bij de start van het voortgezet onderwijs en in het eerste jaar voortgezet onderwijs was die nog aanwezig. Opvallend is dat bij de controlegroep tijdens het eerste jaar voortgezet onderwijs de lagere score op zelfregulatie en motivatie blijft bestaan. Terwijl je toch zou verwachten dat in het voortgezet onderwijs in elk geval de zelfregulatievaardigheden zouden toenemen. Kijkend naar onderwijsniveau dan zie je dat dat alleen bij de hogere onderwijsniveaus enigszins het geval is.
Kelly Meusen (Zeven, 1981) verdedigt haar proefschrift getiteld Bridging the Gap between Primary and Secondary Education: Fostering Young Adolescents' Self-regulation by means of Formative Assessment op vrijdag 19 juni 2015 om 13.30 uur bij de Open Universiteit in Heerlen. Promotor is prof. dr. H.P.A. (Els) Boshuizen, co-promotor dr. D. (Desirée) Joosten-ten Brinke.
