null SOML-leergemeenschap Breinkunde in het onderwijs

OW_DagVanDeLeraar_13548_head_large.jpg
SOML-leergemeenschap Breinkunde in het onderwijs
In het schooljaar 2021-2022 heeft een groep leerkrachten van Stichting Onderwijs Midden-Limburg (SOML) een leergemeenschap gevormd rond het thema Neurowetenschappen in het onderwijs. Renate de Groot van de Open Universiteit was programmaleider van dit professionaliseringstraject over Brein en leren. De docenten gingen in 10 sessies dieper in op het onderwerp Neurowetenschappen (of Breinkunde) in het onderwijs.

Programma mede bepaald door de deelnemers

De inhoud van het programma hebben de deelnemende docenten voor een groot deel mee bepaald. Renate de Groot: 'Na een algemene inleiding rond Breinkunde in het onderwijs was de eerste sessie voornamelijk gewijd aan het inventariseren van de vragen die er leven bij de docenten rond de ontwikkeling van het brein en leren. Het resultaat was een programma met onderwerpen als zelfsturing of zelfregulatie, psychische en biologische factoren die het gedrag in de klas bepalen, emotie- en emotieregulering, motivatie, leerstrategieën, leefstijl en beweging, en het trainen van executieve functies (kan dat?). In de volgende negen sessies was steeds plaats voor een stuk theorie vanuit de Breinkunde, verzorgd door OU-onderzoekers. Maar daarna draaide het vooral rond de vraag: wat betekent dat in de praktijk voor de docent?'

Een voorbeeld: motivatie

Twee sessies waren bijvoorbeeld gewijd aan motivatie. Renate de Groot: 'In een eerste sessie maakten de docenten kennis met de verschillende motivatietheorieën en de ermee samenhangende motiverende doceerstijlen. Dat zijn er best veel! Vervolgens kregen ze de opdracht om in de klas bij zichzelf na te gaan welke motiverende doceerstijlen ze hanteren. Ging dat altijd goed? Wat kun je veranderen? Maar ook: wat vinden de leerlingen van je acties? Merken ze het? Werkt het? Ze hebben de leerlingen ook om een evaluatie gevraagd. In de tweede sessie rond motivatie werden de resultaten met de groep gedeeld en besproken.'

Verruimen naar de community

De leergemeenschap bestond uit 15 docenten, leerlingbegeleiders en medewerkers bestuur afkomstig van 9 SOML-scholen. Maar heel bewust werden ook anderen uit de SOML-community erbij betrokken. Bij de sessies over motivatie werden leerlingen betrokken. Bij de sessies over emotie en emotieregulatie spraken de deelnemers over het onderwerp met hun teamgenoten. Maar het welbevinden van de leerlingen werd ook gemeten. Rond elk thema is een digitale boekenplank samengesteld die voor de hele SOML-gemeenschap beschikbaar is. Op die boekenplank stonden wetenschappelijke artikelen, maar ook door de leerkrachten zelf ingebrachte stukken. Tijdens de SOML-dag in juni 2022 maakte de hele SOML-community kennis met de Leergemeenschap Neurowetenschappen in het onderwijs.

Voortzetting

De eerste groep heeft inmiddels het programma van de Leergemeenschap afgerond. De reacties zijn zeer positief en er wordt dan ook nagedacht over het vervolg. Renate de Groot: “We zijn aan het verkennen of we volgend schooljaar met een tweede groep ditzelfde traject kunnen starten. Tegelijk zijn we met de eerste groep aan het kijken of de behandelde thema’s omgezet kunnen worden tot onderzoeksvragen voor promotieonderzoek. Een docent zou daarmee bijvoorbeeld een promotiebeurs kunnen aanvragen. De promovendus kan dan terugvallen op een kring van docenten die kunnen bijdragen aan het onderzoek. En natuurlijk kan hij of zij dan ook beroep doen op het OU-team. Andere besproken ideeën zijn thematische ouderavonden, SOML onderwijsdagen per thema.” De samenwerking krijgt dus zeker een vervolg.