null Welten-Instituut en Compass: onderwijsinnovatie in Brunssum

OW_Compass_14599_head_large.jpg
Leren
Welten-Instituut en Compass: onderwijsinnovatie in Brunssum
Op maandag 20 augustus 2018 opent Compass haar deuren. Compass is een school in de gemeente Brunssum met een heel eigen nieuw onderwijsconcept voor mavo, havo en vwo. Jos Claessen van het Welten-instituut was betrokken bij de voorbereidingen. 'Betrokkenheid bij z’n ontwikkeltraject is een mooi voorbeeld van valorisatie en co-creatie. Je staat zo als onderzoeker met twee benen in de praktijk en de praktijk kan direct putten uit je ervaring en expertise'. De nieuwe school valt onder de vleugels van de Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO), een van de grootste schoolbesturen in Limburg. Tussen het Welten-Instituut en LVO bestaat al jarenlang een samenwerkingsrelatie.

Visie en missie toegesneden op een context van forse krimp

De regio Brunssum heeft te maken met forse krimp en specifieke sociaal-economische en sociaal-culturele omstandigheden (mijnsluiting, grensregio, vergrijzing, ontgroening, relatief laag opleidingsniveau etc.) Om toch voortgezet onderwijs in de regio te kunnen blijven bieden hebben de vier lvo-scholen in de regio de handen ineen geslagen en een nieuw en uitdagend onderwijsconcept ontwikkeld. Ze ontwikkelden een visie en een missie toegesneden op de specifieke context. De voorbereiding werd in handen gelegd van een werkgroep bestaande uit de vier directies, drie docenten van elke school en prof. dr. Jos Claessen van het Welten-Instituut.

Vier kernwaarden

Na het formuleren van de visie en missie heeft de werkgroep heeft vier kernwaarden benoemd: normatieve bouwstenen die enerzijds richting geven en anderzijds als ijkpunt fungeren om voortgang en uitvoering te toetsen. Jos Claessen: 'Dit is een relatief nieuwe benadering en binnen de werkgroep was dit een echte aha-erlebnis. De vier kernwaarden van Compass zijn: relatie, groei, inspiratie, en ontdekken en ervaren. Iedere kernwaarde heeft in het leerplan en in de weekindeling een eigen en herkenbare plaats gekregen. De vier kernwaarden zijn even belangrijk, maar ontdekken en ervaren is veruit het meest omvangrijke onderdeel: het gaat hier om het reguliere vakkenaanbod van het voortgezet onderwijs dat nu eenmaal behandeld moet worden. Hiervoor zijn tien dagdelen per week beschikbaar waarvan er acht bestemd zijn voor het instructiemoment door de vakdocent.

Kunskapsskolan

De docent kan zijn of haar instructiedeel zelf invullen en vormgeven, maar kan daarbij gebruik maken van een heel praktisch digitaal Learning Portal. Dit Learning Portal is ontleend aan Kunskapsskolan, een onderwijsconcept uit Zweden. Claessen: 'Kunskapsskolan maakt momenteel furore in Nederland. 53 van de 642 scholen voor voortgezet onderwijs in Nederland maken er nu al gebruik van. Scholen betalen een fee per leerling en krijgen daarmee alle faciliteiten beschikbaar. Veel scholen zoeken naar manieren om leerlingen een meer actieve rol in het leerproces te geven, maar lopen vast op het ontbreken van adequaat materiaal. Kunkapsskolan biedt dat wel en vertrekt bovendien vanuit de officiële onderwijsdoelen per vak. Een sterk punt van Kunskapsskolan is ook de voortdurende registratie en zichtbaarheid.'

Het Learning Portal van Compass

In het Learning Portal van Compass staan alle vakken van mavo, havo en vwo. Elk vak is uitgewerkt in modules en per module zijn aangegeven de leerdoelen, de beoordelingscriteria, de leeractiviteiten, de opgaven voor de leerlingen en de afsluitende opdracht. De docent kan elementen toevoegen of laten vallen. De leeractiviteiten en opgaven van de leerlingen en de tijd die ze eraan besteden worden in het Learning Portal geregistreerd en zijn voor de vakdocent in zijn dashboard zichtbaar. Er is ook een dashboard per leerling over alle vakken heen. Leerlingen hebben daardoor meer overzicht, kunnen desgewenst sneller door de leerstof heen en hun studieactiviteiten daarop aanpassen, variëren in het onderwijsniveau per vak etc. 'Zo is het mogelijk om de leerlingen een meer actieve rol te geven in hun leerproces.'

Compass opent haar deuren in augustus 2018 voor leerlingen met mavo, havo en vwo-advies. Claessen blijft in elk geval het schooljaar 2018-2019 volgen en adviseren.