Onderzoek naar effectieve behandeling van angst en depressie bij kinderen

Aanpak van ofwel angst ofwel depressie

Angst (15 - 20%) en depressie (10 - 20%) komen veel voor bij kinderen. In 75% van de gevallen hebben kinderen te kampen met beide problemen. Behandelingen richten zich echter ofwel op de angst, ofwel op de depressie. Voor 40 - 50% van de kinderen die te kampen hebben met beide problemen is zo’n behandeling niet effectief. De rest blijft klachten houden die zeer belemmerend zijn in hun dagelijks leven. Bovendien is de prognose bij de combinatie van angst en depressie slechter dan wanneer ze afzonderlijk voorkomen. Het is dan ook cruciaal de behandeling te verbeteren om zo langdurige behandeltrajecten en escalatie, zoals schoolweigering en suïcidaliteit te voorkomen.

Focus op het onderliggende probleem

Volgens de onderzoekers is een van de belangrijkste onderliggende factoren voor angst en depressie de manier waarop kinderen emoties ervaren en ermee omgaan (coping). Kinderen die overmatig emotioneel reageren en die de neiging hebben om negatieve emoties te vermijden, lopen een groter risico op depressie. Persoonlijke eigenschappen als een geremd temperament, extreme verlegenheid, lage zelfwaardering en ongezonde coping-stijlen, maken ze nog kwetsbaarder. In het project wordt dan ook gewerkt met een behandelprogramma dat zich niet specifiek richt op angst of depressie, maar juist op het onderliggende niveau: emoties en hoe ga je met emoties om?

Ook met ouders aan de slag

De rol van de omgeving en dan met name de ouders is erg belangrijk. Hoe gaan zij om met de symptomen die hun kind vertoont? Helpen ze het kind om emoties te vermijden, zijn ze misschien te veeleisend, of te kritisch? Zijn ze zelf misschien ook vatbaar voor emotionele problemen? Het behandelprogramma bestaat dan ook uit twee interventies: een gericht op de kinderen en een gericht op de ouders. Ouders en kinderen volgen het programma tegelijkertijd, maar onafhankelijk van elkaar. Beiden leren nieuwe manieren om met emoties om te gaan. Het kind leert andere coping strategieën en de ouders leren nieuwe oudervaardigheden. De verwachting is dat dit bij het kind het zelfvertrouwen, de autonomie, de coping vaardigheden, actief gedrag, en op zichzelf gerichte aandacht zal vergroten. En dat kan een belangrijke boost geven aan de resultaten van de behandeling.

Over het project

Het project 'Improving treatment for children with anxiety and depression: A randomized-controlled trial of a transdiagnostic treatment program for children and their parents' heeft een subsidie ontvangen van ZonMW. In het project werkt een (inter)nationaal expertteam van onderzoekers, behandelaars en patiëntenorganisaties samen met families, scholen, lokale overheden en jongerenteams. Dr. Ellin Simon, onderzoeker bij de Open Universiteit, is vanwege haar expertise op het gebied van depressie, angst en familiestudies een van de adviserende experts in dit project dat wordt getrokken door de Universiteit Leiden.