null Oratie: Registreren van kijkgedrag tijdens het leren: kansen en ethische vragen

OW_Oratie_HalszkaJarodzka_15002_head_large.jpg
Oratie: Registreren van kijkgedrag tijdens het leren: kansen en ethische vragen
We leren door informatie waar te nemen en in ons brein en geheugen te verwerken. Als je dus iemands kijkgedrag bestudeert, kom je heel veel te weten over het leren zelf. In haar oratie gaat prof. dr. Halszka Jarodzka in op de mogelijkheden, maar ook op de risico’s van oogbewegingsregistratie. Ze spreekt haar oratie uit op vrijdag 21 oktober 2022 bij de Open Universiteit in Heerlen.

Zicht op onderwijs: ik zie dus ik leer

Halszka Jarodzka, hoogleraar Instructieontwerp voor online leren, neemt in haar oratie 'Zicht op onderwijs: ik zie dus ik leer' de luisteraars mee langs de kansen en mogelijkheden die eye-tracking, oftewel oogbewegingsregistratie, biedt voor het onderwijs. Dat zijn er veel. Dankzij eye-tracking krijgen we steeds beter inzicht in hoe mensen nieuwe informatie waarnemen en verwerken. We krijgen ook zicht op hoe zich dat ontwikkelt: de expert kijkt anders dan de nieuweling. De praktische toepassingen zijn overduidelijk. Je kunt het lesmateriaal zo maken dat het optimaal past bij hoe we kijken. Dat betekent efficiënter leren en meer valide toetsen.

Privacy, ethiek en recht

De kansen en mogelijkheden zijn groot. Maar Jarodzka stelt in haar oratie ook vragen rond privacy, ethiek en recht. Hoe zit het met de privacy? Zijn oogbewegingen persoonsgegevens en vallen ze dus onder de wet op de privacy? En wat als ze geanonimiseerd zijn? Jarodzka voorziet dat het niet lang zal duren voordat via big data en algoritmes de geanonimiseerde oogbewegingen terug te voeren zijn tot een persoon. Ze stelt dan ook de vraag of oogbewegingen niet gezien moeten worden als biometrische data. Minstens zo belangrijk is hoe het staat met de privacy van de ander. De eye-tracker registreert waar iemand naar kijkt. Wat als iemand naar een andere persoon kijkt?

Big brother

De techniek is steeds makkelijker te installeren en commerciële partijen zijn zeer geïnteresseerd. Het zal niet lang meer duren of eye trackers zitten ingebouwd in alledaagse apparaten als laptops en telefoons. Op je laptop zul je de eye-tracker waarschijnlijk wel zelf uit kunnen zetten. Maar denk eens eye-trackers geïnstalleerd op billboards op stations. Nuttig, want zo ziet de adverteerder of de advertentie opvalt, hoe lang iemand kijkt en waarnaar hij kijkt. Maar wat registreert de eye-tracker allemaal nog meer? Teruggaand naar het onderwijs, stelt Jarodzka dat de voordelen voor het onderwijs duidelijk zijn. Maar ook hier is de vraag: hoeveel inzicht willen en mogen onderzoekers hebben in het brein van de studenten? Een vraag waar de onderzoeksgroep van Jarodzka zich zeker mee bezig zal houden.

Oratie en symposium

Prof. dr. Halszka Jarodzka, hoogleraar Instructieontwerp voor online leren, spreekt haar oratie getiteld 'Zicht op onderwijs: ik zie dus ik leer' uit op vrijdag 21 oktober 2022 om 16.00 uur bij de Open Universiteit in Heerlen. Aanmelden kan via ou.nl/uitnodiging. De oratie wordt ook live uitgezonden via ou.nl/live. Voorafgaand aan de oratie vindt een conferentie plaats getiteld 'Leren in beeld brengen'. Het symposium is toegankelijk voor iedereen die geïnteresseerd is in het vakgebied. Kijk voor meer informatie en het aanmeldformulier op de conferentiesite.

Over Halszka Jarodzka

Halszka Jarodzka (1981, Wroclaw) studeerde psychologie bij de Universiteit van Tübingen (Duitsland), waar ze in 2011 magna cum laude promoveerde op het proefschrift 'In the eye of an expert - conveying perceptual skills in biological and medical domains via eye movement modeling examples'. Sinds 2010 werkt ze als onderzoeker bij de Open Universiteit. Van 2014 tot 2018 was ze visiting scholar bij het Eyetracking Lab bij de Universiteit van Lund (Zweden). Verder is ze de oprichter, en was ze zes jaar de coördinator van, de Special Interest Group 'Online learning processes' van de European Association for Research on Learning and Instruction (EARLI). Halszka Jarodzka was vier jaar lang voorzitter van de Commissie Ethische toetsing (cETO) van de Open Universiteit. Inmiddels is ze voorzitter van de commissie 'Erkennen en waarderen' bij de Open Universiteit en voorzitter van de vakgroep 'Online Leren en Instructie'.

Halszka Jarodzka