null Lesprogramma Floreersafari wil kinderen basis van zelfvertrouwen geven

OW_BewegenSchool_14136_head_large.jpg

Lesprogramma Floreersafari wil kinderen basis van zelfvertrouwen geven

Het welbevinden van schoolgaande jeugd staat ernstig onder druk. In de strijd tegen de toenemende psychische problemen onder jongeren worden positief-psychologische interventies op scholen ingezet, zoals het lesprogramma de Floreersafari. Prof. dr. Nele Jacobs van de vakgroep Levenslooppsychologie van de Open Universiteit heeft samen met vijf masterstudenten de haalbaarheid en effectiviteit van het programma onderzocht.

Floreren: zelfvertrouwen, zelfbewustzijn en positief zelfbeeld

De Floreersafari is een lessencyclus van ongeveer acht weken voor kinderen in de bovenbouw van de basisschool. De lessen zijn gestoeld op principes vanuit de positieve psychologie en richten zich op het verhogen van het welbevinden en zelfvertrouwen van de leerlingen. Het doel is kinderen op jonge leeftijd een sterke basis mee te geven door hen bewust te maken van hun eigen unieke talenten en een positief zelfbeeld te stimuleren. Oftewel, door hen te laten floreren. De veronderstelling is dat zo mentale problemen op latere leeftijd voorkomen kunnen worden. Maar heeft de Floreersafari ook daadwerkelijk impact?

Presentatie van de onderzoeksresultaten

Vijf masterstudenten onderzochten de haalbaarheid en effectiviteit van het programma. Op 10 mei 2023 vond in studiecentrum Eindhoven de afsluiting van het project plaats, waarbij de studenten de resultaten van hun onderzoek presenteerden aan de ontwikkelaars van de safari, en andere betrokkenen. Drie studenten onderzochten de effecten van de Floreersafari. De eerste onderzocht het effect op twee dimensies van welbevinden: subjectief en academisch welbevinden. Hun kwantitatieve analyses konden echter geen effecten aantonen. De tweede richtte zich op de invloed van de interventie op het welbevinden van de leerlingen en de werkingsmechanismen daarbij, met name positieve emoties. Ook zij vond geen effecten. De derde student onderzocht of de Floreersafari pro-sociale vaardigheden (uit jezelf iets doen voor een ander) kon stimuleren en of de stemming van een kind daarbij van invloed was. Ook haar resultaten toonden geen effect. De onderzoeken van de twee andere studenten lieten zien dat pro-sociaal gedrag, alsook het bewust zijn van de emoties en het kunnen differentiëren tussen emoties, samenhing met het welbevinden van de basisschool leerlingen.

Corona storende factor

Echter, de resultaten van de onderzoeken zijn in sterke mate beïnvloed door externe factoren. Zowel de implementatie van het lesprogramma als de metingen vonden plaats in coronatijd: er was sprake van lesuitval, zieke leerlingen en leerkrachten, en andere stressfactoren. Daarnaast bleek dat ondanks het gebruik van vragenlijsten die gevalideerd waren voor deze doelgroep, de leerlingen toch moeite hadden met het begrijpen van vragen. Bovendien bleken de startwaarden van het welbevinden van de deelnemers gemiddeld al hoog.

Positieve ontvangst op scholen

Het kan zijn dat de bovengenoemde externe factoren ertoe geleid hebben dat mogelijke effecten niet goed aantoonbaar waren. Want in de praktijk op de scholen zijn de reacties op de Floreersafari positief. Dat bleek onder meer uit een focusgroep met twee leerkrachten en enkele leerlingen. De leerkrachten merkten dat de kinderen met enthousiasme aan het programma hebben gewerkt en dat de sfeer in de klas verbeterde. En de leerlingen vonden de opdrachten van het programma vooral heel leuk en leerzaam. Het lijkt er dan ook op dat het implementeren van een dergelijk programma in het onderwijscurriculum niet alleen haalbaar is, maar ook met enthousiasme ontvangen wordt. De scholen die hebben meegedaan aan de pilot van het programma gaan het dan ook structureel als leerlijn in hun curriculum inbouwen.

Hoewel het onderzoek van Nele Jacobs en haar studenten dus geen kwantitatieve effecten kon aantonen, vinden de scholen dit programma een veelbelovend wapen in de strijd tegen mentale problemen onder kinderen. En zoals het motto van de Floreersafari luidt: met floreren kun je niet vroeg genoeg beginnen.

Voor meer informatie over de Floreersafari: Floreersafari - Leren geloven in je eigen floreerkracht.