null Meer aandacht nodig voor inclusiviteit in informaticaonderwijs

INF_Train4Smart_16210_head_large.jpg

Meer aandacht nodig voor inclusiviteit in informaticaonderwijs

Vrouwen in het informaticaonderwijs hebben tijdens samenwerkend leren een lager gevoel van eigenwaarde en hebben minder het gevoel erbij te horen dan mannen. Aandacht voor inclusieve manieren om in teamverband te leren is daarom nodig. Dat concluderen promovendus Dana Kube, Karel Kreijns en Hendrik Drachsler van de faculteit Onderwijswetenschappen van de Open Universiteit.

Gemengde CSCL-groepen

Studenten kunnen effectief in teamverband leren met behulp van computers, bijvoorbeeld door in online groepen samen te werken. Dit heet ook wel computer-supported collaborative learning (CSCL). Dergelijke groepen zijn binnen het informaticaonderwijs echter niet voldoende divers en inclusief, blijkt uit eerder onderzoek. Kube en collega’s wilden beter begrijpen welke rol gender speelt in CSCL-groepen met mannen en vrouwen. Ze letten daarbij vooral op het verband tussen genderidentiteit, eigenwaarde en het gevoel erbij te horen.

Lagere eigenwaarde en stereotypering

Ten eerste ontdekten de onderzoekers dat genderidentiteit van belang was voor het gevoel van eigenwaarde binnen de gemengde samenwerkingsgroepen. Ook bleek dat vrouwen gemiddeld een lager collectief zelfbeeld (iemands gevoel van eigenwaarde binnen de sociale groep waartoe zij behoren) hadden in vergelijking met mannen. Ten tweede vernamen de onderzoekers dat vooral vrouwen zich er minder bij voelden horen. Dit kwam door het besef dat ze tot een minderheid behoren, de aanwezigheid van genderstereotypen over vrouwen en hun persoonlijke ervaringen waarbij ze anders werden behandeld dan mannen. De geïnterviewde vrouwen zeiden daarnaast dat ze meer genderevenwicht willen binnen de informatica en in CSCL-teams, voor een betere communicatie en werksfeer. Verder zeiden mannen dat het nuttig zou zijn om de teamrollen en -taken in de CSCL-teams te verschuiven, om genderstereotype werkverdelingen te voorkomen.

Gelijkwaardige taakverdelingen

Het is voor de sociale en psychologische ontwikkeling van teamleden belangrijk dat verschillende genderidentiteiten, etnische achtergronden en sociale klassen vertegenwoordigd zijn. Er is meer aandacht nodig voor de behoeften van vrouwen en andere minderheden binnen het informaticaonderwijs, aldus de onderzoekers. Daarom moet er worden gewerkt aan de ontwikkeling van CSCL-methoden die rekening houden met een genderinclusieve eerlijke taakverdeling. Dit kan vrouwen motiveren om vaker deel te nemen aan hackathons en informatica te studeren.

Het onderzoek

Kube, Kreijns en Drachsler voerden het onderzoek uit in samenwerking met Sebastian Gombert en Joshua Weidlich van het DIPF I Leibniz Institute for Research and Information in Education, en Brigitte Suter van de Universiteit van Malmö. Ze hielden hun onderzoek tijdens een driedaagse hackathon. Dat is een evenement in het informaticaonderwijs waarbij deelnemers individueel of in groepen werken om hardware- of software te maken. Er deden 28 studenten mee tussen de 19 en 26 jaar, waarvan er 16 zich identificeerden als man en 12 als vrouw. Ze werden ingedeeld in gemengde groepen en moesten eerst een startvragenlijst invullen. Tijdens de hackathon moesten de deelnemers per dag evaluatie-enquêtes over de voortgang van het team invullen. Tot slot hebben de onderzoekers 11 deelnemers geïnterviewd, 5 mannen en 6 vrouwen, om beter te begrijpen hoe de studenten hun eigen prestaties en teamprestaties koppelden aan hun genderidentiteit.

Het artikel Hacking gender in computer-supported collaborative learning: The experience of being in mixed-gender teams at a computer science hackathon is gratis (open access) online beschikbaar.