null Prijs voor onderzoek naar oefenstrategieën in het rekenonderwijs

Home_Rekenles_14473_head_large.jpg
Prijs voor onderzoek naar oefenstrategieën in het rekenonderwijs
Oefening baart kunst, ook in het rekenonderwijs. Maar hoe kun je leerlingen het beste laten oefenen met het stap voor stap oplossen van een som? Daar is nog niet veel onderzoek naar gedaan, zeker niet bij basisschoolleerlingen. Het onderzoek van Sterre Ruitenburg brengt daar verandering in. Op een conferentie in Zollikofen (vlakbij Bern, Zwitserland) won ze de Best Poster Award voor een poster waarop ze haar onderzoeksopzet uiteenzette.

Pittige opgave voor groep 7

Sterre Ruitenburg onderzoekt in de klas hoe je leerlingen het beste nieuwe sommen kunt laten oefenen tijdens de rekenles. Er is bewust gekozen voor een pittige opgave. 'Voor het onderzoek was het belangrijk dat de leerlingen geen voorkennis hadden. Ze kregen dus een somtype voorgelegd waar ze normaal gesproken pas in het eerste jaar van het voortgezet onderwijs mee kennismaken.' Eerst keken de leerlingen een video waarin het nieuwe somtype werd uitgelegd. Na de uitleg gingen de leerlingen oefenen. Tot slot maakten ze een toetsje.

Oefenstrategieën

In haar promotieonderzoek onderzoekt Sterre het effect van drie oefenstrategieën:

  • retrieval practice of worked examples: de leerlingen moeten de oplosstrategie zelf uit hun geheugen ophalen of ze krijgen uitgewerkte voorbeelden te zien;
  • distributed practice: het oefenen wordt over verschillende oefenmomenten uitgesmeerd of juist niet;
  • interleaved practice: de leerlingen oefenen met steeds hetzelfde somtype of ze krijgen afwisselend verschillende somtypes voorgelegd.

Waarvan leren leerlingen het meest: van het zelf uit hun geheugen ophalen van de oplosstrategie of van het zien van uitgewerkte voorbeelden? Wat werkt het beste op de korte termijn, en wat het beste op de lange termijn? En wat is het effect van de complexiteit van de som? Dit zijn allemaal vragen waar Sterre in haar huidige studie een antwoord op wil vinden.

Reacties van leerlingen

De leerlingen zijn in elk geval enthousiast. Sterre: 'Sowieso vinden ze het spannend en leuk als ik op school het onderzoek kom afnemen. Ze vinden natuurlijk ook wat van de manier waarop ze gaan oefenen. Zo hoorde ik vaak van leerlingen dat ze het oefenen met uitgewerkte voorbeelden 'saai' vinden. Maar dat zegt niet per se iets over de effectiviteit van die oefenstrategie.' Sterre voerde het onderzoek uit in 11 klassen (groep 7) op zeven verschillende basisscholen. Momenteel is ze de antwoorden van de leerlingen aan het nakijken. De conclusies worden later dit jaar verwacht.

Prijs voor beste poster

Sterre presenteerde haar onderzoeksopzet aan de hand van een poster tijdens een wetenschappelijke conferentie in het Zwitserse Zollikofen. De poster werd daar beloond met de Best Poster Award. Sterres promotieonderzoek is onderdeel van de sinds 2019 bestaande samenwerking tussen de Open Universiteit en educatieve uitgeverij ThiemeMeulenhoff.