Groepsleren in formeel onderwijs
Onderwijsinstellingen maken in hun formele onderwijs vaak gebruik van kleine samenwerkende leergroepen waarin studenten een gezamenlijke opdracht moeten uitvoeren.
Onderzoek naar samenwerkend leren in kleine groepen in de context van formeel onderwijs heeft aangetoond dat dit leidt tot betere academische prestaties en tot een groter gevoel van eigenwaarde, intrinsieke motivatie en positieve relaties, dan wanneer alleen of in competitie wordt geleerd. Deze resultaten zijn echter niet vanzelfsprekend, zeker niet wanneer er in een online omgeving gewerkt moet worden. Het groepsleren moet gestructureerd worden, er moet aandacht besteed worden aan academische, communicatieve en regulerende vaardigheden en er moet voldaan worden aan bepaalde voorwaarden zoals groepsgrootte en -samenstelling. Wanneer het groepsleren in de online omgeving plaatsvindt zal dat de manieren van sociale interactie beïnvloeden en moet er ook aandacht worden besteed aan social presence van de groepsleden. De elektronische leeromgeving moet over bepaalde eigenschappen (affordances) beschikken om het online samenwerkend leren mogelijk te maken.
Leergemeenschappen of netwerkleren
In organisaties en instituten daarentegen neemt de belangstelling voor het leren op de werkplek, in leergemeenschappen en in netwerken toe, omdat het belangrijk bijdraagt aan de professionalisering van medewerkers en het ontwikkelen van innovatiekracht als organisatie.
Bij leergemeenschappen of bij netwerkleren denken we aan medewerkers van eenzelfde of verschillende organisaties die zich groeperen omdat ze een gemeenschappelijk doel of opdracht hebben. Soms worden zulke groepen georganiseerd, soms vormen ze zich meer spontaan vanuit een gemeenschappelijk belang (bijvoorbeeld omdat ze hetzelfde probleem hebben). In de onderwijspraktijk zien we ook diverse mengvormen, maar in alle gevallen gaat het erom dat het leren van en met elkaar tot kennisdeling en co-creatie leidt. De leerprocessen van kennisdeling en kennis co-creatie richten zicht daarbij op zowel het individu als het collectief.
De vakgroep
De vakgroep Sociaal Leren van de faculteit Onderwijswetenschappen richt haar onderzoek op de condities van samenwerkend en collectief leren in kleine groepen binnen onderwijscontexten en op de werkplek binnen professionele leergemeenschappen en in leernetwerken in face-to-face, blended, en online settingen.
Publicaties
Al onze publicaties zijn opgenomen in de research database van de Open Universiteit.